ساختمان مقبره در گذشته و حال

مقبرة علي بن جعفر در عريض در گذشته معمور و آباد بوده است. علاّمه سيد محسن امين گويد: مقبره او در عريض داراي قبله اي عالي و زيارتگاه است.³⁵

محدّث نوري گويد: در بعضي از سفرها ما در عريض در زيارتگاه علي بن جعفر منزل كرديم و بر آن قبه اي است عالي.³⁶

رفعت پاشا، اميرالحاج مصريان، در كتاب ذي قيمت و پربار خود (مرآت الحرمين) مي نويسد: از ضريح هايي كه خارج بقيع هستند... ضريح علي عريضي است كه در شرق مدينه واقع است، به فاصله يك ساعت راه.³⁷

بنابراين، دانسته مي شود كه آن مقبره در گذشته نه چندان دور، و پيش از تسلّط وهابيت بر حرمين شريفين، آباد و محل آمد و شد زائران و منزلگه عاشقان ولايت بوده است و ليكن پس از آن مقابر بزرگان و اماكن تاريخي بسياري ويران گرديد كه يكي از آن ها مقبره علي بن جعفر است. اكنون مقبره، به اندازة يك اتاق بي سقف و بدون در ـ كه جاي در آن را با بلوك سيماني چيده اند ـ در كنار تك مناره مسجد قديمي و متروك عريض مشاهده مي شود. به جز علي بن جعفر، كسي ديگر از بزرگان دين و امام زادگان را نمي شناسيم كه در عريض مدفون باشد. بسيار شايسته است شيعيان كه به مدينة النبي(صلي الله عليه وآله) مشرف مي شوند، به عريض هم بروند; هم براي زيارت علي بن جعفر(عليه السلام) و هم براي ديدار از سرزميني كه روزگاري دراز محل آمد و شد و زندگي و عبادت اولياي خدا و ائمه دين بوده است:

«بر آن زميني كه شتران محبوبم از آن گذر كرده اند بوسه مي زنم، پس چه حالي خواهم داشت با خانه اي كه چهره دل آراي محبوبم در آن گردش كرده است.» پس، به عريض برويم و نقبي به زمان هاي گذشته بزنيم و با مرور دوران هاي تلخ و شيريني كه بر امامان رفته است، روحمان را پالايش دهيم و از آلودگي ها پاك سازيم و عُلقه و ارتباط دل ها را با صاحب وحي و خاندان مطهرش محكم تر سازيم.