درسهايي از مكتب اسلام ـ شماره 1،فروردين 80
مقاله وارده [1]
على نجفى
عيد نوروز از جمله اعياد بسيار كهن است كه حرفهاى ضد و نقيض زيادى درباره آن گفته شده است: عدهاى آن را عيد آتشپرستان دانسته [2] و عدهاى بر اين باورند كه نوروز يكى از اعياد اسلامى است. هركدام از اين دو گروه براى خود ادلهاى دارند كه در جاى خود از آن بحثخواهيم نمود. اين مطلب و چند عامل ديگر ما را بر آن داشت كه در اين موضوع مطالعاتى داشته باشيم:
وجود اين عيد به عنوان يكى از بزرگترين و با شكوهترين اعياد در بين مردم كشور ما و برخى از كشورهاى همسايه.
وجود احاديث كثيره در اين خصوص كه بىشك مىتوان ادعاى تواتر آنها را نمود. بخصوص ما به احاديثى بر خورديم كه علل پيدايش اين عيد را بيان مىكنند.
ما هيچ كتاب فقهى را نيافتيم مگر اين كه در مورد اعمال نوروز از قبيل استحباب غسل، روزه، نماز در اين روز سخن گفته است.
اينها مطالبى نيست كه بتوان به آسانى از آنها گذشت، لااقل هر انسان خردمندى را وامىدارد كه ببيند اين عيد، كه آوازه آن، همهجا را فرا گرفته و يكى از اعياد رسمى كشور اسلامى مان است، از جنبه اسلامى و تاريخى پاى آن به كجا بند است؟
آيا عيدى است كه روز تاجگذارى و به قدرت رسيدن جمشيد، پادشاه ايران باستان را تداعى مىكند؟
يا عيدى است كه از اولين روز آفرينش و روزى كه از همه انسانها در روز الستبه يگانگى خداوند متعال و نبوت پيامبر اسلامصلى الله عليه وآله و ولايت امامان معصومعليهم السلام عهد و پيمان گرفته شد، تداعى مىكند؟
چهارم: عامل ديگرى كه ما را به اين كار واداشت، و حتى دلخوشى ما هم همين بود، مىديديم كه اين روز به على و اولاد آن حضرت عليهم السلام منتسب استبه نحوى كه نوروز را نام مبارك علىعليه السلام و اين روز را روز اهل بيت و شيعيان آنها مىنامند.
بخصوص در سالى تنفس كرديم كه بنا به فرموده مقام معظم رهبرى، هم در آغاز و هم در پايان خود، مزين به عيد مبارك غدير است، خيلى مناسب است كه ما اين سال را به اين مناسبتسال امام اميرالمؤمنين على بن ابى طالبعليه السلام بدانيم و بناميم و خودمان را به آن بزرگوار نزديك كنيم[3]. اين مطلب ما را مصمم به تحقيق در اين مهم كرد كه شايد قدمى هرچند كوچك براى نزديكى به زواياى وجودى آن حضرت باشد. ان شاء الله.
به يارى خداوند متعال در اين نوشتار طى مباحثى مختلف از قبيل بحث روائى، فقهى، اصولى، تاريخى و رجالى پيرامون نوروز بحث مىنماييم.