طرح واره تدوین دانشنامه تبلیغ دینی

محسن الویری

نسخه متنی -صفحه : 4/ 2
نمايش فراداده

انتشار مجله مبلغان، نقطه اميدي براي آغاز توجه جدي و سازمان يافته اصلي ترين حاملان رسالت تبليغي ديني، يعني نهاد روحانيت نسبت به اين پديده بود. با وجود تعيين اهداف مجله در صفحه اول، چاپ برخي مقالات كه گرچه به هرحال به كار تبليغ مي آيد ولي مستقيما به تبليغ مربوط نيست، نگراني بازماندن مجله از تعقيب اهداف اصلي خود را به دنبال دارد. اين مقاله ضمن تأكيد بر ضرورت ارائه طرح تدوين دائرة المعارف تبليغ ديني، نمونه هايي از موضوعات شايسته توجه را در اختيار روحانيان جوان و دردآشنا قرار مي دهد تا با قلم زدن درباره آن، ضمن تقويت مجله به توسعه ادبيات تبليغ ديني مدد رسانند.

ضرورت

محتواي غني تبليغي دين اسلام از يك سو و تحول در نظام ارتباطي در دنياي معاصر از سوي ديگر، فرارو آمدن نيازهاي جديد و مطالعاتي نو و ژرف را درباره ابعاد تبليغ ديني اجتناب ناپذير مي كند. يكي از راه هاي توسعه و سامان دادن اين مطالعات، تهيه دانشنامه (دائرة المعارف) اي از واژگان، مفاهيم، اشخاص، نهادها و مؤسسات، كتاب ها، ابزارها و روش هاي تبليغ ديني است.

در طرح واره زير كوشيده شده است، توجه مبلّغان دردآشنا، متعهد و آگاه به بايسته هاي تبليغ در شرايط كنوني به اين مهم جلب شود تا به ياري خداوند و با همفكري و همياري سازمان هاي ذي ربط و متولّيان امر در حوزه علميه قم، امكانات و شرايط لازم براي اجراي آن فراهم آيد.

روش و مراحل

براي تدوين برنامه دقيق تدوين اين دانشنامه، شايسته بل ضروري است كه تجربه نهادهايي كه به تدوين دانشنامه و دائرة المعارف مشغولند از نزديك مورد مطالعه و سنجش قرار گيرد، ولي اجمالاً مراحل زير به محتواي غني تبليغي دين اسلام از يك سو و تحول در نظام ارتباطي در دنياي معاصر از سوي ديگر، فرارو آمدن نيازهاي جديد و مطالعاتي نو و ژرف را درباره ابعاد تبليغ ديني اجتناب ناپذير مي كند. يكي از راه هاي توسعه و سامان دادن اين مطالعات، تهيه دانشنامه (دائرة المعارف) اي از واژگان، مفاهيم، اشخاص، نهادها و مؤسسات، كتاب ها، ابزارها و روش هاي تبليغ ديني است.

عنوان يك پيشنهاد پايه مطرح مي شود تا به عنوان يك دستور كار پيشنهادي در صورت جدي شدن كار تدوين دانشنامه، مورد بازنگري و اصلاح قرار گيرد.

1 ـ تشكيل گروه مؤسس ـ وظيفه اين گروه، بررسي تجربيات موجود، تدوين ساختار و مراحل اجرائي، تعيين حجم و حدود و ثغور مقالات و شكل ارائه آن، نحوه شناسائي نويسندگان مقالات و نحوه پشتيباني علمي آن ها و ديگر مسائلي از اين دست است.

2 ـ انتخاب هيأت علمي متشكل از صاحب نظران تبليغ ديني و دانش ارتباطات، دست اندركاران تبليغ ديني به ويژه در نهادهاي تبليغي و تقسيم بندي آن ها به گروه هاي مختلف.

3 ـ گزينش مدخل ها ـ در اين مرحله، كليه مدخل هايي كه احتمالاً مي توان درباره آن ها مقاله اي نوشت، گردآوري و سپس بر اساس معيارهايي كه به وسيله شوراي علمي دانشنامه تعيين خواهد شد، اين مدخل ها جرح و تعديل، و پس از حذف يا ادغام يا ابقاي آن ها، سياهه نهايي مدخل ها ارائه خواهد شد.

4 ـ توزيع مدخل ها بين گروه هاي علمي و از طريق آن ها بين نويسندگاني كه به وسيله گروه ها شناسائي شده اند.

5 ـ تشكيل پرونده علمي براي هر يك از مدخل ها (به روش متداول در دائرة المعارف بزرگ اسلامي) از سوي پژوهشگران و يا نويسندگان هر يك از گروه ها.

6 ـ نگارش، ويرايش و آماده سازي مقالات براي چاپ.

7 ـ چاپ دانشنامه.

در صورت اجراي اين طرح، يكي از بركات جانبي آن، تشكيل يك كتابخانه تخصصي و روزآمد از كليه منابع مكتوب و رايانه اي مرتبط با تبليغ ديني است.