امام علی (علیه السلام) و اقتصاد اسلامی

محمد دشتی

نسخه متنی -صفحه : 120/ 21
نمايش فراداده

احتياط در مصرف بيت الما ل

خاموش كردن چراغ بيت المال

بسيارى در اموال خود احتياط مى كنند، امّا در ابزار و وسائل ديگران دقّت ندارند، و در مصرف بيت المال احتياط لازم را نمى كنند، درصورتى كه مسئوليّت الهى و مردمى آن فراوان است.

حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام نسبت به حفظ ونگهدارى ومصرف بيت المال كمال دقّت و احتياط را داشت،در هواى سرد با يك حوله شخصى خود را مى پوشاند و در حالى كه از سرما مى لرزيد از بيت المال استفاده نمى كرد.

شمشير خود را فروخت تا مخارج خانواده را تأمين كند.

وقتى يكى از دخترانش براى روز عيد گردن بندى از بيت المال را به عاريت گرفت، ناراحت شد و كليددار بيت المال را مورد نكوهش قرار داد.

كَشْفى حنفى نقل مى كند:

در يكى از شب هاى آغازين خلافت، امام على عليه السلام چراغى را در اطاق بيت المال روشن كرده مشغول محاسبات لازم بودكه طلحه و زبير بر حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام سلام كرده، وارد شدند و گفتند:

با شما كارى داريم.

امام فرمود:

آيا مربوط به حكومت و امور مسلمين است يا به امور شخصى شما ارتباط دارد؟

پاسخ دادند: امور شخصى خودمان است.

امام على عليه السلام چراغى را كه از بيت المال در مقابلش روشن بود خاموش، و چراغ ديگرى را روشن كرد.

پرسيدند: چرا اينگونه عمل كردى؟

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام پاسخ داد:

روغن چراغى كه روشن بود از بيت المال، و كار شما شخصى بود، روا نبود كه روغن چراغ بيت المال در مصارف شخصى قرارگيرد، امّا روغن اين چراغ از اموال شخصى من است.

حال هر مقدار كه مى خواهيد از مسائل شخصى خود بگوئيد.

طلحه و زبير به يكديگر نگاهى كردند و گفتند:

برويم، اين مرد به راه دين مى رود، و با ما معامله اى نخواهد كرد. [ مناقب مرتضويه ص 356، كشف حنفى - و - مناقب ابن شهرآشوب ج 2 ص 110 - و - بحارالانوارج 41 ص 116 - و - تهذيب شيخ طوسى ج 10 ص 151 - و - مجموعه ورام ج 2 ص 3 - و - الوافى ج 2 ص 81 - و - حديقةالشيعة ص 324 - و - خزينة الجواهر ص 306. ]