خدمت رسانی در سیره پیشوایان

محمد محمدی اشتهاردی

نسخه متنی -صفحه : 7/ 2
نمايش فراداده

اشاره:

نظر به اين كه امسال از طرف مقام معظم رهبري (مدّظلّه) به عنوان سال نهضت خدمت رساني اعلام شده مقاله زير تقديم مي گردد:

از آن جا كه بشر داراي خوي اجتماعي بوده، و براي وصول به تكامل همه جانبه فردي و اجتماعي نياز به تعاون هم گرايي و هم كاري دارد، پيامبران، امامان (ع)، اديان و كتاب هاي آسماني، همگان را به خدمت رساني به همديگر در عرصه هاي مختلف فرا خوانده اند. خدمت به خلق از اركان اصلي تمدن ها و نظام هاي الهي و انساني است كه بدون آن زندگي انسان ها بي محتوا گشته و شايد به يك زندگي حيواني تبديل شود.

در مسئله خدمات، به دو بخش اساسي كه از آن به بخش آسيب شناسي و درمان تعبير مي شود بايد توجه كامل داشت :

الف: از هرگونه عواملي كه ضد خدمت است جلوگيري شود.

ب): به هرگونه عواملي كه بنيه ها و بدنه هاي خدمت رساني را تشكيل داده همّت گماشت و آن را تقويت كرد(1).

بنابر اين خدمت كامل بستگي به پاك سازي و نيكو كاري دارد، لذا مبارزه همه جانبه با فساد، فقر، تبعيض و هرگونه انحرافات فكري و عملي، بخش اول خدمات رساني را تشكيل مي دهد. بخش ديگر آن احسان و نيكي به انسان ها، ايجاد شغل براي آنها، و سعي و كوشش در رفع نيازهايشان مي باشد كه اين دو بخش بايد در طول و عرض همديگر باشند، تا خدمات رساني به طور سالم و چشم گير و مفيد، تحقق يابد.

زدودن جامعه از رشوه، گران فروشي، ربا خواري، بي عدالتي، رانت خواري، تبعيض، كلاه برداري، اسراف، جهل و ندانم كاري و خروج از خدا مداري بخش مهمي از خدمت به خلق و خدمات رساني را تشكيل مي دهند، به طوري كه اگر جامعه اي از اين گونه امور پاك سازي نشود قطعاً امور مثبت كار ساز نخواهد بود، زيرا اين امور، آثار درخشان كارهاي مثبت را خنثي كرده، و نقش آنها را بي تأثير مي سازد. آيات متعددي از قرآن به تشويق خدمت به خلق در عرصه هاي گوناگون پرداخته است ؛ مثلاً مي فرمايد: «اِنَّ اللّهَ يَأمُر بِالعَدلِ وَ الاِحسانِ(2)؛خداوند به عدالت واحسان فرمان مي دهد.»

در جاي ديگر مي فرمايد:«فَاستَبِقُوا الخَيراتِ(3)؛ در انجام نيكي ها و اعمال خير بر يكديگر سبقت جوييد.»

در آيه اي ديگر اعلام مي كند: «اِنَّمَا المُؤمِنُون اِخوَةٌ(4)؛ مؤمنان برادر يكديگرند.»

همه اين آيات ما را به خدمت به خلق از جهات مختلف فرا خوانده و تأكيد مي كند كه در خدمت رساني به هم از يكديگر پيشي گيريد و هرگز سستي نكنيد؛ به ويژه مؤمنين، زيرا آنها با هم برادرند و آيين برادري اقتضا مي كند كه با كمال عطوفت و مهرباني به همديگر خدمت كنند و با تلاش مخلصانه مداوم، هرگونه موانع خدمت رساني به آنها را از سر راه بردارند.

بايد توجه داشت كه خدمت به خلق، مصاديق بسيار مختلفي دارد و هرگونه گره گشايي و نجات انسان ها خدمت است، ولي اولويّت ها را بايد شناخت و آنچه مهم تر است مقدّم داشت؛ مانند: اولويّت هاي معيشتي، مسكن، بهداشت، قرض الحسنه و امثال آن. براي توضيح بيشتر، به بخشي از مصاديق خدمات اسلامي كه در كلام امام سجّاد (ع) آمده اشاره مي كنيم.