حزب توده، مشكل عقب ماندگى ايران را ناشى از ساخت اقتصادى سرمايه دارى جهانى مى دانست كه موجب تسلط قدرتهاى امپرياليستى بر ايران و تبعيت ايران از آنها شده بود.(3) بر همين اساس، حزب با ارائه تحليلى اقتصادى از مشكل جامعه، از بحران سرمايه دارى جهانى و نيز طبقات كارگر و دانشجو بحث مى كرد كه مى بايست جبهه عظيم ضدامپرياليستى را براى مقابله با امپرياليسم و ارتجاع تشكيل دهند.
بدين لحاظ، حزب توده، به عنوان يك سازمان ضدامپرياليست، كار خود را با حمله به فاشيسم شروع كرد و در روزنامه «مردم ضد فاشيست»، به تبيين و تشريح خطر فاشيسم و توسعه طلبى آن همت گماشت و به مخالفت با هر گونه مداخله خارجى پرداخت.(4)البته اينجا منظور از مداخله خارجى، بيشتر مداخله آلمان و در مقابل گرايش رضاخان به آلمان در اواخر حكومت خود بود و نه حتى انگليس كه متحد شوروى محسوب مى شد. بر همين اساس، مخالفت خود را با ديكتاتور اعلام كرد و همواره نسبت به «رجعت ديكتاتورى» ديگرى همانند رضاخان، هشدار مى داد و در روزنامه «سياست» مردم را به اتحاد عليه آن دعوت مى كرد.(5)
ارگانهاى تبليغى حزب توده، آن را متشكل از «عناصر آزاديخواه ايران» و «بزرگترين ضامن دمكراسى در ايران»(6) مى ناميدند كه طرفدارى از آزادى فكر و عقيده(7) را وجهه
1. وحيدنيا، پيشين، ج 3، صص 43 ـ 42.
2. همان، صص 45 ـ 44.
, idabamjan henasfa .
tic.po .702 .p ,
4. الهه كولايى، پيشين، ص 65 .
5. همان، ص 66 .
6. روزنامه رهبر، ص 829 ، (10/7/1325)، ص 1.
7. روزنامه سياست، ش 1، (4/12/1320)، ص 1.همت خود ساخته اند.