حج ، جهاد ضعفاست

امام صادق عليه السّلام مى فرمايد: رسول خداصلّى اللّه عليه و آله فرموده است :

((اَلْحَجُّ جَهادُ الضُّعَفاءِ))[176]

يعنى : ((حج جهاد ضعفاست )).

سپس امام صادق عليه السّلام دستش را روى سينه اش گذاشت و فرمود: ((ضعفا ما هستيم ، ضعفا ما هستيم )).

امام موسى كاظم عليه السّلام نيز مى فرمايد:

((اَلْحَجُّ جَهادُ الضُّعَفاءِ وَهُمْ شيعَتِنا))[177]

يعنى : ((حج جهاد ضعفاست و ضعفا، شيعه ما هستند)).

از اين روايات استفاده مى شود كه پيكار با دشمنان دين به دو صورت ممكن است :

1- پيكار و مبارزه با سلاحهاى جنگى در ميدان نبرد: اينگونه پيكار، شرايط ويژه اى دارد. بايد انسان قدرت سلاح به دست گرفتن را داشته باشد، تشكّل و حكومت در دست او باشد، سربازان و جنگجويان در اختيار او باشند.

2- پيكار و مبارزه با سلاح تبليغات : در اين گونه پيكار نيازى به سلاح جنگى نيست ، بلكه چنانچه سلاح جنگى نبود يا حكومت در دست ديگران بود و سربازانى در اختيار ما نبود، مى توانيم با سلاح تبليغات و نشر معارف الهى و راهنمايى مردم ، با دشمنان دين پيكار كنيم . موسم حج ، مهمترين زمان و بهترين مكان براى تبليغ معارف الهى و تبيين حقايق قرآنى و ترويج مسايل اسلامى است ، لذا امام صادق عليه السّلام پس از نقل حديث نبوى ((الحج جهاد الضعفا)) مى فرمايد: ((ضعفا ما هستيم )).

و امام كاظم عليه السّلام نيز مى فرمايد: ((ضعفا، شيعه ما هستند)).

شايد مراد اين دو بزرگوار اين باشد كه اكنون حكومت در دست مخالفين ماست و براى پيكار و مبارزه آشكار و با سلاحهاى جنگى ، ضعيف هستيم ، لذا بايد به حج برويم تا از اين راه بتوانيم معارف الهى را براى ديگران بيان كنيم .

شخصى خدمت امام سجادعليه السّلام آمد و گفت : ((شما حج را بر جهاد ترجيح داديد درحالى كه خداوند عزّوجلّ فرموده است :

(اِنَّ اللّه اشْتَرى مِنَ المُؤ مِنينَ اَنْفُسَهُمْ وَاءَمْوالَهُمْ بِاءَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ...).[178]

امام سجادعليه السّلام فرمود: ادامه آيه را هم بخوان كه درباره اوصاف مجاهدين فرموده است :

(التّابئُونَ العابِدُونَ الحامِدُونَ...).[179]

هرگاه چنين رزمندگانى با اين اوصاف پيدا كردم ، جهاد با آنان بهتر از حج است .[180]