و در فهم مفاهيم عالى قرآن كه محصول تفكر و مطالعه در آثار اسلامى است مىخوانيم :
لَوْ أَنزَلْنَا هذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خَاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ [291] .
اگر اين قرآن را بر كوهى نازل مىكرديم ، قطعاً آن را از ترس خدا فروتن و از هم پاشيده مىديدى . و اين مثلها را براى مردم مىزنيم تا بينديشند .
آرى ، كوه با اتصال به قرآن از ترس خدا خاشع و متلاشى مىشد ، واى بحال انسان اگر با اين عقل و فطرت و وجدان در ارتباط با قرآن قرار نگيرد و در مقام فهم قرآن و انديشه و تفكر در آن برنيايد .
قرآن كريم به كسانى كه همت خود را در فهم آيات كتاب صرف نمىكنند سخت حمله كرده و مىفرمايد :
أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا [292] .
آيا در قرآن نمىانديشند [ تاحقايق را بفهمند ] يا بر دل هايشان قفل هايى قرار دارد ؟ .