محلّ و مورد قول سديد در دوجاست :
1 ـ رعايت تقوا
2 ـ برخورد با يتيمان مردم آنجا كه مربوط به رعايت تقواست در سوره احزاب آمده :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَقُولُوا قَوْلاً سَدِيداً [76] .
اى اهل ايمان ! از خدا پروا كنيد و سخن درست و استوار گوييد .
و آنجا كه مربوط به برخورد با يتيمان مردم است ، در سوره مباركه نساء مىفرمايد :
وَلْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعَافاً خَافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللّهَ وَلْيَقُولُوا قَوْلاً سَدِيداً [77] .
و كسانى كه اگر فرزندانى ناتوان پس از خود به جاى مىگذارند ، بر آنان [ از ضايع شدن حقوقشان ]بيم دارند ، بايد [ از اين كه حقوق يتيمان ديگران را ضايع كنند ]بترسند . پس لازم است [ نسبت به شأن يتيمان ] از خدا پروا كنند ، و [ درباره آنان ] سخنى درست و استوار گويند .
انسان لزوماً بايد از مكافات عمل بترسد ؛ چرا كه ممكن است از خود او يتيم برجاى ماند و هر كسى طبيعتاً علاقه مند است با يتيمانش به خوبى رفتار شود و اگر چنين بخواهد پس با يتيمان ديگران بايد به خوبى برخورد نمايد .
محل قول معروف در مرحله اوّل در رابطه با سفيهان و در مرحله بعد با اقوام ميت و ايتام و مساكين است .
قرآن مجيد در اين زمينه مىفرمايد :
وَلاَ تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللّهُ لَكُمْ قِيَاماً وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً [78] .
و اموالتان را كه خدا مايه قوام و برپايى [ زندگى ] شما گردانيده به سبك مغزان ندهيد ، ولى آنان را از درآمد آن بخورانيد و لباس بپوشانيد و با آنان به صورتى شايسته و پسنديده سخن گوييد .
وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُوا الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِنْهُ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً [79] .
چون هنگام تقسيم كردن ارث ، خويشاوندان و يتيمان و مستمندان حاضر شدند ، چيزى از آن را به ايشان بدهيد ، و با آنان سخنى شايسته و پسنديده گوييد .
مورد قول ميسور وقتى است كه انسان دستش از مال دنيا تهى است ، ولى به خاطر آبرومندى انسان از هر طرف براى كمك گرفتن به آدمى مراجعه مىنمايند ، ولى انسان از رفع نياز آنان عاجز است ، در اين صورت با گفتار مؤدبانه و عاشقانه و محبتآميز و به قول قرآن با قول ميسور بايد دل آنان را خوش و با چهره گشاده با آنان روبرو شد ، به نحوى كه با رضا و خشنودى از انسان جدا گردند .
وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِن رَّبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُل لَّهُمْ قَوْلاً مَّيْسُوراً [80] .