8. سيد جلال الدين محمد (م. ح.740هـ.ق.) بن سيد شمس الدين محمد بن احمد هاشمى كوفى حائرى از شيوخ اجازات و ائمه اجتهاد:
وى پس از فراگيرى دانشهاى مقدماتى و فنون ادب به حوزه درس شيخ نجم الدين جعفر معروف به محقق حلّى پيوست و در محضر وى به مقام اجتهاد رسيد و از همگنان خود پيش افتاد و در علم و تقوا جايگاه والايى در مدرسه كربلا پيدا كرد و به تدريس پرداخت و شاگردان بسيارى را تربيت كرد و به جامعه علمى تحويل داد. از مشهورترين آنان سيد تاج الدين بن معيّه (م.776هـ.ق.) استاد شهيد اول (شهادت 786هـ.ق.) است.
شاگردان و راويان از وى از او با لقب هاشمى يادكرده اند. همچنين در بسيارى از قباله هاى املاك حائر شريف كه مهر و امضاى وى در آنها وجود دارد با عنوان (هاشمى) است و علماى بسيارى نيز تصديق كرده اند كه مهر و امضاى موجود در اين قباله ها با عنوان (هاشمى) از آنِ سيد جلال الدين محمد است.49
شمارى از تذكره نويسان هنگام استنساخ در شهرت وى دچار لغزش شده اند و (حائرى) را (حارثى) نگاشته اند!
ميرزا عبداللّه افندى در كتاب خود: (رياض العلماء) در سه جا از او ياد مى كند و به غلط (حائرى) را (حارثى) مى نگارد.
* (شيخ جلال الدين محمد فرزند كوفى هاشمى حارثى. فاضل ابن معيّه از وى روايت مى كند.)50
* (الشيخ جلال الدين محمد بن محمد بن احمد الكوفى الهاشمى الحارثى كان عالماً صالحاً فاضلاً من تلامذة المحقق يروى عنه ابن معيّة….)51
بر گفته خود استدلال مى آورد و مى افزايد:
(اقول: الحق انه يعينه هو الشيخ جلال الدين محمد بن الكوفى المذكور سابقاً.)52
* (الشيخ جلال الدين محمد بن الشيخ شمس الدين محمد بن الكوفى عالم جليل يروى الشهيد عنه عن المحقق كما ذكره الشيخ حسن وغيره.)53
شيخ حر عاملى در امل الامل از او به عنوان: عالم فاضل صالح و شاگرد محقق حلى و راوى از ابن معيّه ياد مى كند.54
شيخ آقا بزرگ تهرانى او را هاشمى حائرى ضبط كرده و مى نويسد:
(جلال الدين محمد بن شمس الدين محمد بن احمد كوفى هاشمى حائرى از مشايخ محمد بن مكى شهيد اول است و از محقق حلى شيخ نجم الدين جعفر بن الحسن روايت مى كند چنانكه صاحب معالم در اجازه خود به شاگردش ياد كرده است.)
سپس مى افزايد:
(…وهذا سند عال نبّه عليه صاحب المعالم فى اجازته….)55
اين سند نيكويى است كه ابومنصور حسن (م.1011هـ.ق.) فرزند شهيد ثانى صاحب معالم يادآورى مى كند.
همو مى نويسد:
(وى از مشايخ تاج الدين ابن معيّه است و آن طور كه ابن معيّه در اجازه خود به شهيد بيان كرده است. در اجازه ياد شده نام و نسبت وى چنين آمده: (العدل الامين المرحوم جلال الدين محمد بن سعيد المرحوم شمس الدين محمد بن احمد الكوفى الهاشمي….)56
نقش خاندان بنو فوارس در جنبش علمى كربلا
خاندان بنو فوارس از خاندان قديمى علم و فقاهت و رهبرى و نقابت و طرق اجازات در كربلا بوده اند. اين گروه فرزند زادگان سيد مجدالدين ابوالفوارس محمد (م. ح.735هـ.ق.) فرزند سيد ابوالحسن فخرالدين على اعرجى حائرى هستند و يكى از شاخه هاى آل اعرجى درحائر شريف.