تشنج ناشي از تب عبارت است از تشنجي كه به دنبال افزايش ناگهاني دماي بدن شيرخواران و كودكان به وجود مي‌آيد. در اين حالت هوشياري كودك تغيير پيدا مي‌كند و انقباضات ناگهاني و غير قابل كنترلي در عضلات وي پديد مي‌آيد. اين حالت ممكن است تا 4% كودكان تب‌دار را متأثر سازد.
معمولاً قبل از بروز تشنج، كودك عفونت همراه با تب 39 درجه يا بالاتر داشته است، اما گاهي تشنج مي‌تواند اولين علامت تب باشد. علايم عبارتند از:
از دست دادن هوشياري
پرش يا تكان خوردن بازوها، پاها، يا صورت كه 3-2 دقيقه طول مي‌كشد.
از دست دادن كنترل ادرار يا مدفوع (خيس كردن يا كثيف كردن)
حالت تحريك‌پذيري پس از به دست آوردن هوشياري، و به دنبال آن خواب به مدت چند ساعت
بروز تب بالا به صورت ناگهاني به هر دليل، همراه با تحريك‌پذيري بدون دليل دستگاه عصبي مركزي در بعضي از كودكان.
عفونت‌هاي مكرر
سابقه تشنج ناشي از تب در خواهر يا بردار كودك
هر گاه در كودكي كه سابقه تشنج ناشي از تب داشته است، تب آغاز شد، بلافاصله اقداماتي جهت پايين آوردن تب انجام دهيد.
علي‌رغم ظاهر ترسناك آن، تشنجي كه تنها در اثر تب در كودك رخ دهد معمولاً جدي نيست. اما در عين حال، بايد به دنبال ساير علل تشنج نيز گشت.
بروز اين حمله‌هاي تشنجي باعث عقب‌ماندگي ذهني، تأخير در رشد و نمو، يا ناهنجاري‌هاي رفتاري نمي‌شود.
اگر اولين حمله تشنجي ناشي از تب در شيرخوار زير 6 ماه رخ دهد، امكان دارد انجام بررسي دستگاه عصبي و ساير بررسي‌ها ضروري باشد.
آسيب به بدن به هنگام حمله تشنجي
آسيب به مغز در اثر حملات تشنجي مكرر
در كودكاني كه دچار تشنج ناشي از تب مي‌شوند، خطر بروز بيماري صرع در سال‌هاي بعد از حد متوسط بالاتر است.
خطر عود تشنج ناشي از تب 33% است؛ عود تقريباً در تمام موارد، در عرض يك سال اتفاق مي‌افتد.
- اگر تشنج ناشي از تب به طور مكرر رخ دهد، بررسي‌هاي آزمايشگاهي خون و مايع نخاع، و نيز نوار مغز انجام خواهند شد.
- به هنگام تشنج، اشياء بالقوه خطرناك را از دور و بر بچه دور كنيد. بچه را به پهلو بخوابانيد و مطمئن شويد كه راه تنفس بچه باز است.
- جزئيات تشنج را يادداشت كنيد و به پزشك اطلاع دهيد. اطلاعات بايد شامل موارد زير باشد: ـ زمان شروع تشنج ـ مدت زمان سپري شده از زمان بالا رفتن تب تا بروز تشنج ـ آيا حركت دست و پا در دو طرف يكسان بوده يا اين كه يك طرف بيشتر از طرف ديگر تكان مي‌خورده است؟
ـ مدت زمان تشنج
ـ آيا كودك پس از تشنج خوابيده است؟ چه مدت؟
ـ آيا تشنج پس از مدتي دوباره رخ داده است؟
- پس از تشنج، سعي كنيد تب را با آب ولرم پايين بياوريد.
امكان دارد داروهاي ضدتشنج، مثل فنوباربيتال، براي پيشگيري از تشنج تجويز شوند. گاهي اين نوع داروها پس از اولين بروز تشنج توصيه مي‌شوند و گاهي تنها زماني كه تشنج بعداً دوباره تكرار شود. داروهاي ضدتشنج تنها زماني مؤثر هستند كه در طي سال‌هايي كه كودك مستعد عود تشنج ناشي از تب است (تا 4 سالگي) به طور روزانه مصرف شوند. البته معمولاً اين داروها براي كودكان پرخطر يا كودكاني كه تشنج عارضه‌دار دارند توصيه مي‌شوند.
تا زمان برطرف شدن تب و بيماري زمينه‌اي، كودك بايد در رختخواب به آرامي استراحت كند. پس از آن نيز فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري بايد تدريجاً از سر گرفته شود.
به هنگام تشنج، كودك نبايد چيزي بخورد. پس از پايان تشنج، كودك را تشويق كنيد كه مايعات زيادتر بنوشد، مثلاً آب، چاي، نوشابه، و آب ميوه.
اگر كودك شما به دنبال تب دچار تشنج مي‌شود.
اگر بروز هرگونه آسيبي به هنگام تشنج
اگر بيماري زمينه‌اي كه باعث تب شده است، در عرض 3 روز رو به بهبود نگذارد.