اجزاى پايه پولى

پايه پولى از دوجهت قابل توجه مى باشد:

الف) منابع پايه پولى(داراييهاى بانك مركزى)

چنانكه درترازنامه بانك مركزى آمده است، اقلام زير منابع پايه پولى را تشكيل مى دهد:

1. خالص داراييهاى خارجى بانك مركزى: اين قلم شامل داراييهاى ارزى و طلاى بانك مركزى و سپرده هاى ارزى اين بانك در بانكهاى خارجى و يا مؤسسه هاى پولى بين المللى است.

2. خالص بدهى دولت به بانك مركزى: اين قلم مربوط مى شود به وجوهى كه دولت طبق مجوزهاى ويژه (مانند لايحه بودجه سالانه) از بانك مركزى وام گرفته است.

3. بدهى بانكها به بانك مركزى: وجوهى است كه بانك مركزى به بانكها بطور مستقيم و يا از طريق تنزيل مجدداسناد مردم نزد بانكهاى تجارى، وام داده است.

4. ساير داراييها: شامل داراييهاى منقول و غيرمنقول بانك مركزى مى باشد (مانند ساختمانها و...).

ب) مصارف پايه پولى (بدهيهاى بانك مركزى)

1. اسكناس و مسكوك در جريان كه شامل اسكناس و مسكوك در دست اشخاص و در نزد بانكها و همچنين اسكناس و مسكوك در جريان موجود در نزد بانك مركزى مى باشد.

2. سپرده بانكها در نزد بانك مركزى كه شامل سپرده هاى قانونى به اضافه ساير سپرده ها مى باشد.