جوان از نظر عقل و احساسات

محمدتقی فلسفی

نسخه متنی -صفحه : 791/ 285
نمايش فراداده

محو ارزش هاى اخلاقى

ادگار پش روان شناس فرانسوى مى گويد:

ظواهر ايدئولوژيك و اخلاقى ، كه تمدن اروپايى را زينت مى دادند، از آن جا كه مبناى آنها منحصرا مادى بود، بر اثر جنگ اول جهانى منهدم شدند. ترس و اضطراب با وسعت و شدت بيشترى در جنگ دوم جهانى سراسر دنيا را فرا گرفت .

احترام به زندگى و مقام انسانيت و همچنين تصور ارزش هاى اخلاقى در همه جا ناپديد شد. تبعيدها، قتل عام هاى مردم غيرنظامى ، اردوگاه هاى كار اجبارى (كه در آن جا نه فقط قحطى و بيمارى هاى سارى بيداد مى كرد، بلكه انواع بدرفتارى و شكنجه نيز عملى مى گرديد)، تخريب هاى نامعقول و سرتاسرى توسط بمباران ها، همه به منزله روش هاى عادى و معمولى در جنگ به كار برده مى شدند.

در اين گيرودار، يك عده از مؤ لفين حقوق هم كوشش مى كردند اين حق جديد را مشروع جلوه دهند و تصور ذهنى عدالت را تا يك ميزان پست پايين بياورند.

بنا به مطالب مذكور، وقت آن رسيده است كه تمام كسانى كه حسن نيت دارند، در اين مسئله حياتى به تعمق و كاوش بپردازند:

تمدن داراى چه ماهيتى است و مردم را به كجا مى برد؟(415)

(مردمان متمدن بى شمارى هستند كه از تصور ارتكاب قتل يا ارتباط جنسى با محارم وحشت زده مى شوند، ولى همين اشخاص از ارضاى حرص و آز خود، تجاوزطلبى و مطامع جنسى خود، روگردان نيستند. آنها اگر بتوانند از كيفر فرار كنند، به هم نوع خويش به وسيله دروغ ، فريب ، بهتان و افترا، آزار مى رسانند.)(416)

(دولت ها به هنگام جنگ ، همه بى عدالتى ها و همه تعرض هايى را كه كوچك ترين آنها در زمان عادى موجب بى آبرويى است ، مجاز مى دارند. براى اين منظور، دولت ها نه فقط در مقابل دشمن به مكر و حيله متوسل مى شوند، بلكه از گفتن دروغ هاى عالمانه و عمدى نيز خوددارى نمى كنند و به طورى كه ملاحظه شد، دروغ و تزوير به طور بى سابقه اى در جنگ جهانى رايج بود.)(417)