جوان از نظر عقل و احساسات

(عن اميرالمومنين عليه السلام قال : من الكبائر قتل المومن عمدا الى ان قال و التعرب بعدالهجرة . (660) )

على عليه السلام در ضمن حديثى كه گناهان كبيره را برشمرده است ، فرموده :

يكى از كباير، قتل عمدى مسلمان است و كبيره ديگر اين است كه آدمى پس از قبول اسلام و مهاجرت ، از محيط مسلمانان اعراض كند و به جوامع كفر و ضلالت بپيوندد.

تعرب بعد از هجرت

(عن محمد بن سنان ان اباالحسن الرضا عليه السلام كتب اليه فيما كتب من جواب مسائله : و حرم الله التعرب بعدالهجرة للرجوع عن الدين و ترك الموازرة للاءنبياء والحجج (ع ) و ما فى ذلك من الفساد و ابطال حق كل ذى حق .(661) )

حضرت رضا عليه السلام در نامه اى كه به سوالات محمد بن سنان جواب داده ، نوشته است :

خداوند تعرب بعد از هجرت را حرام كرده ، زيرا حقيقت اين عمل ، برگشت از دين خدا و ترك يارى و تقويت پيامبران الهى است. به علاوه ، اين كار مفاسدى در بر دارد و حقوق صاحبان حق را باطل خواهد ساخت . اراده اجتماع مظهر بزرگترين نيرو و به وجودآورنده عظيم ترين قدرت است .

مردم يك جامعه وقتى چيزى را بخواهند و براى نيل به آن جنبش كنند، خواه حق باشد يا باطل ، ظالمانه باشد يا منصفانه ، سرانجام به آن مى رسند و به خواسته خويش جامه عمل مى پوشاند.

(قال على عليه السلام : ارجاف العامة بالشى ء دليل على مقدمات كونه . (662) )

على عليه السلام فرموده : تحرك شديد و جنبش مردم نسبت به چيزى ، مقدمه به وجود آمدن آن چيزى است .

(و عنه عليه السلام : خوض الناس فى شى ء مقدمة الكائن . (663) )

و نيز فرموده است : فرورفتن افكار مردم در چيزى ، زمينه موجود شدن و تحقق يافتن آن است .