موريس دبس مى گويد:
(جوانان اوضاع و احوال زمان خود را منعكس مى نمايند و خيلى بيش از دگران تحت تاءثير اوضاع اجتماعى جديد قرار مى گيرند و حتى تاءثير اين اوضاع در ايشان خيلى بيشتر از آن است كه بعضى تصور كرده اند. ما امروز شاهد مشخصات جوانان ، كه مطابق مد و به نرخ روز است ، مى باشيم . جوانان ورزشكار با قدم هاى محكم مصمم به طرف ميدان هاى ورزش هجوم آورده اند. پيشاهنگان به نشان عجيب مزين شده اند و در داخل چادرها، در مقابل آتش و در سكوت جنگل ها اقامت مى نمايند. دختران جوان موهاى خود را كوتاه كرده اند و مشت هاى نيرومند و ورزش را مى پسندند.) (687)
حيوانات كه در پرتو هدايت تكوينى خداوند، در چهارچوب غرايز زندگى مى كنند، روش هاى يكنواختى دارند كه در طول قرنهاى متمادى همواره ثابت بوده و هرگز تغيير شكل نمى دهند. ولى بشر با استفاده از نيروى خلاقه عقل ، پيوسته در مسير ترقى و تكامل است و با گذشت زمان ، برنامه هاى تازه اى را در زندگى خود طرح مى كند و در راه هاى جديدى قدم مى گذارد.
بشر در طول قرن ها، بر اثر پيشرفت تدريجى علوم ، به قسمتى از اسرار طبيعت پى برده و به نفع خود بهره بردارى كرده است . دانشمندان ، در هر عصرى از تجربيات خود در راه بهتر زيستن استفاده نموده و قيافه زندگى را تغيير داده اند و به تمام مظاهر آن رنگ هاى تازه ترى بخشيده اند.
خلاصه ، بشر، با گذشت زمان ، مدارج تكامل را پيموده و همچنين مى پيمايد. مردان عاقل كسانى هستند كه از مقتضيات زمان خود آگاه باشند و خويشتن را با تحولات صحيح و شايسته آن تطبيق دهند. اين مطلب در روايات اسلامى با عبارات مختلفى خاطرنشان شده است .
(عن ابى عبدالله قال فى حكم داود (ع ): على العاقل ان يكون عارفا بزمانه مقبلا على شاءنه . (688) )
امام صادق عليه السلام از مطالب حكيمانه داود نقل كرده است :
انسان عاقل موظف است زمان خود را بشناسد و به وظايف خويش متوجه باشد.
(عن ابى عبدالله عليه السلام قال : العالم بزمانه لاتهجم عليه اللوابس . (689) )
امام صادق عليه السلام فرموده : كسى كه عالم به مقتضيات زمان خود باشد، مورد هجوم اشتباهات قرار نمى گيرد.