جوان از نظر عقل و احساسات

حضرت از او سؤ ال كرد:

- دوست دارى با مال دنيا چه كنى و درآمدت را در چه راه صرف نمايى ؟

جواب داد: 1: قسمتى را در بهبود زندگى خود عائله ام صرف نمايم .

2: صله رحم كنم و به بستگان تهى دستم كمك نمايم .

3: در راه خدا به فقر و مستمندان بدهم .

4. و به سفر عبادت حج و عمر بروم .

حضرت فرمود: نگران نباش . كار تو دنياطلبى مذموم نيست ، بلكه اين كار خود آخرت طلبى است .

( عمر و بن جميع قال سمعت ابا عبدالله يقول : لا خير فيمن لايحب جمع المال من حلال يكلف به وجهه و يقضى به دينه و يصل به رحمه . (1011) )

عمر و بن جميع مى گويد از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود:

خير و خوبى در كس نيست كه دوستدار جمع آورى مال حلال نباشد تا بدان وسيله آبروى خود را از ذلت سؤ ال مصون بدارد و دين خويش را بپردازد و به ارحام فقير خود كمك نمايد.

هدف كار و كوشش

از اين چند حديث به خوبى استفاده مى شود كه سعى و عمل هر فردى ، اگر به اين منظور باشد كه زندگى خود و عائله خويش را بهبود بخشد و از مازاد درآمدش به معيشت دگران كمك كند، آن كار در اسلام ، مقدس و مرضى خداوند است .

ولى اگر كار به منظور گردآورى مال و به دست آوردن قدرت و تقوق باشد، نه تنها ممدوح و پسنديده نيست ، بلكه رسول اكرم آن را راه شيطانى و مخالف راه خداوند خوانده است . اين موضوع پس از چهارده قرن به عنوان اساس اقتصاد سالم مورد توجه و بخت دانشمندان امروز است .

اوراستريت ، استاد دانشگاه هاى آمريكا مى گويد:

هر كجا كه درباره نظم اقتصادى ما سخن گفته مى شود، طرفداران آن مى گويد در ممالكى كه نظم مزبور فائق و مسلط شده ، سطح مادى زندگى را بالا برده است . ذكر و تكرار اين واقعه اين فكر را به وجود مى آورد كه در سرمايه دارى صنعتى ، بالا رفتن سطح زندگى مهم ترين هدف و مقصود فعاليت انسانى بوده است .

اگر واقعا وضع همين طور بود، آن وقت مى شد گفت كه سرمايه مى توانست خود را عامل مهمى در راه كمال روان شناسى انسان به حساب آورد و بشر را دعوت كند كه مسئوليت هاى خلاقه را بر عهده گيرد و قوه تصور خود را براى فهم احتياجات ملل ديگر به كار اندازد و فرد انسانى را به شكل يك واحد كامل و با عضويت يك بشريت كامل به حساب آورد.

اما حقيقت چيز ديگر است ، بالا رفتن سطح زندگى در حقيقت اساس كار نبود، بلكه فقط يك محصول فرعى به شمار مى رفت و هدف اصلى و كار اساسى فقط تحصيل پول بود و بس . در هر كجا اختلاف و جنگ بين تحصيل پول و بالا رفتن سطح زندگى به وجود آمد، موفقيت با اولى بود.