سه گانگى انسانها از ديدگاه امام على (ع )

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

مردى به حضور امير مؤ منان على (ع ) آمد و عرض كرد:

(اى امير مؤ منان ! راهى از راههاى نيكى را به من سفارش كن كه با عمل به آن نجات يابم ).

امير مؤ منان (ع ) فرمود: اى سؤ ال كننده ! گوش كن ، سپس بفهم ، سپس ‍ يقين و باور كن و سپس آن را عمل كن ، بدان كه انسانها بر سه دسته اند:

1 - زاهد پارسا

2 - صابر و مقاوم

3 - راغب و فريفته دنيا.

زاهد؛ كسى است كه اندوهها و شادى ها از دلش خارج شده ، نه به چيزى از امور دنيا كه به او داده شده شاد است ، و نه از آنچه از دنيا از دستش رفته ، افسوس مى خورد، پس چنين كسى آسوده خاطر است .

صابر؛ كسى است كه قلبا آرزوى امور دنيا مى كند، ولى وقتى كه به آن رسيد، هوسهاى نفسانى خود را كنترل مى نمايد تا سر انجام ناخوش ، و آثار بد آن ، دامنگيرش نگردد، او به گونه اى است كه اگر بر دلش آگاه شوى از خويشتن دارى و تواضع و دور انديشى او تعجب كنى .

راغب ؛ كسى است كه : هيچ باكى ندارد كه از كجا امور دنيا به او رو مى آورد، آيا از راه حلال يا حرام ، و باكى ندارد كه امور دنيا موجب چركين شدن آبرويش گردد، خود را هلاك كند، و جوانمردى خود را از بين ببرد چنين فردى در گرداب دنيا، پريشان و سرگردان است .(538)