درجنگ ذات السلاسل كه 12000نفر از قبيله يابس جزء مشركين‌وچهارهزارنفر جزءلشگرمسلمين بودند،دشمن توانست سپاه اسلام راكه‌فرماندهي آن به عهده چندنفر از اصحاب بود،شكست دهد.تااينكه‌علي(ع)فرماندهي را بدست گرفت ودرصبحگاهي بردشمن يورش بردوآنان را شكست دادوباپيروزي وغنائم مهمي‌برگشت كه سوره والعاديات‌در باره اين پيروزي نازل شد.
درجنگ حُنَين نيز سپاه دشمن با 12000نفر درمقابل مسلمين قرارداشت.دشمن با استفاده از كمينگاههاي‌كوهستان توانست درابتدا شكستي‌برلشگر اسلام وارد كند امّابارشادت علي(ع)كه بيش از چهل نفر از شجاعان‌دشمن را به هلاكت رساند وكشتن پرچمدار مشركين بنام ابوجردل،دشمن‌روبه هزيمت نهاد وجنگ با پيروزي اسلام بپايان رسيد.
چون علم او از پيامبر گرفته شده است،او بعد از نبي،عالمترين افرادبود.پيامبر درهنگام رحلت اورا طلبيد وهزارباب از علم به ياد داد كه ازهربابي هزار باب ديگر باز مي شود.وهركه مي خواهد به شهر علم‌پيامبر،قدم نهد بايد از طريق علم علي(ع)باشد!
ابن ابي الحديد مي نويسد:علي(ع)مؤسس همة علوم اسلامي است.اومؤسس علم تفسير،صرف ونحو،فقه وغيره است.
معاويه بعد از شهادت امام گفت:با كشته شدن علي(ع)،علم وفقه هم از دنيارفت.
عمر هفتادبار گفت:اگر علي نبود،عمر هلاك مي شد!
پيامبر درباب اوفرمود:از ده جزء علم كه خدا آفريده است،نُه جزء به علي‌داده شده ويك جزء به باقي مردم!وبخدا سوگند!كه علي درآن يك جزء هم‌شريك است!
وفرمود:اي علي!تو وارث علم مَني!وتوئي بيان كنندة اختلافات وحلال‌مشكلاتي وحل مشكلات امّت به غير تو انجام نمي شود.
«اين بخش از كتاب ولايت از انتشارات جهاد سازندگي استفاده شده است.» 1-«اجعلتم سقاية الحاج وعمارة المسجدالحرام كمَن‌ْ آمن باللّه‌واليوم الاخر وجاهد في سبيل اللّه.لايستوون عنداللّه واللّه‌لايهدي القوم الظالمين»توبه19
دربارة نزول اين آيه آمده است كه:عباس وطلحه وحمزه به هم فخر مي‌فروختند.عبّاس عموي پيامبر مي گفت:افتخارمن اين است كه آب زمزم دردست مااست وما به حاجيان آب مي دهيم.طلحه مي گفت:من كليدداركعبه هستم.حمزه هم به چيز ديگري افتخار مي كرد.اميرمؤمنان كه حضورداشت فرمود:من شش ماه قبل از همة شما ايمان اوردم وبا پيامبر نماز مي‌خواندم واز همه بيشتر جهاد نمودم.خواستند داوري نزد پيامبر ببرند كه اين‌آيه نازل شد:آيا آب دادن به حاجيان وكليدداري كعبه را برابر مي دانيد باكسيكه ايمان به خدا وقيامت داردودر راه خدا جهاد نموده است؟اينهادرنزد خدا مساوي نيستند وخدا ظالمين را هدايت نمي كند.