جوان در دوره نوجوانى با بحران فوق العاده اى رو به رو مىشود، كه از سه محور، او را محاصره كرده است: بحران بيولوژيكى، بحران روحى - روانى، بحران اجتماعى.
در بحران بيولوژيكى، بدن جوان تغييرات قابل ملاحظه اى پيدا مىكند كه با تحريكات جنسى، تواءم است. در وهله اول، جوان بايد خود را با اين تحولها و تغييرهاى جديد جسمى و جنسى سازگارى دهد. در بحران اجتماعى، جوان در ارتباط با محيط اجتماعى اش، به صورت شركت در فعاليتهاى جمعى و اظهار تعلق به گروه و عضويت در آن به نحوى، نيازهاى اجتماعى خود را برطرف مىسازد. مساءله مهم بحران روحى - روانى، يافتن هويت «خود» است. او تا به حال تصوير درست و روشنى از خود نداشته، ولى كم كم خود را به صورت يك وجود نوظهور، كشف مىكند.
او بايد هويت دوره هاى قبلى زندگانى اش را با وضعيت كنونى و جديدش، پيوند دهد. در اين جاست كه هويت فردى اش شكل مىگيرد. حالتهايى را در خود احساس مىكند، به خصوص گاهى كه تنها مىشود به خود مىانديشد و سؤالهايى نظير اين كه: من كيستم جهان پيرامون من چيست رابطه من با جهان، چگونه است من كجاى عالم هستم هدف من چيست من چگونه بايد باشم همه اين پرسشها بر اثر بروز شخصيت و آگاهى به خود براى جوان پيش مىآيد و او را دچار يك نوع نگرانى و سرگردانى مىنمايد.
جوان، در جستجوى شخصيت خود، به اين نتيجه مىرسد كه بايد تشخيص دهد، براى او چه چيزهايى مهم و چه كارهايى ارزشمند است همچنين او در پى به دست آوردن معيارهايى است كه بتواند براساس آن معيارها، رفتار خود و ديگران را مورد قضاوت و ارزشيابى صحيحى قرار دهد.(12) اين جستجوى ذهنى، اگر مسير طبيعى اش را طى كند و براساس بينشى صحيح، پاسخى منطقى دريافت دارد، شخصيت فردى و اجتماعى او درست شكل مىگيرد و احساس اعتماد به نفس در وى قوت مىيابد.
در اين مرحله است كه نقش سازنده و حياتى دين در توجه دادن وى به سوى مبداء كمال و در پرورش روح و روان و سازماندهى شخصيت جوان آشكار مىگردد، زيرا به پرسشهاى عميق و ظاهرا ساده كه از ضمير ناخودآگاه جوان سرچشمه يافته و بعضا در ذهنش طرح مىگردد، پاسخ داده مىشود و به قلبش ثبات و ارامش بيشترى مىبخشد و او را از سرگردانى روحى و روانى نجات مىدهد.
در اين صورت است كه شخصيت جوان شكل گرفته و جهت مىيابد و با الگوگيرى از شخصيتهاى بزرگ پيشوايان دينى، اراده اش قوى مىگردد، بطورى كه با همتى بلند، بزرگترين نيروى دوران زندگى خويش را در راه سازندگى خود و ديگران به كار مىاندازد.