لحن آيه مشاهده مىشود به خاطر همين معنى است.
در اين آيه منافع و زيانهاى اين دو با هم مقايسه شده و برترى زيانها و گناه سنگين آن بر منافع آنها مورد تصريح قرار گرفته است مسلما منافع مادى كه احيانا از طريق فروش شراب يا انجام قمار حاصل مىشود و يا منافع خيالى كه به خاطر تخدير حاصل از مستى شراب و غفلت از هموم و غموم و اندوهها به دست مىآيد در برابر زيانهاى فوق العاده اخلاقى و اجتماعى و بهداشتى اين دو بسيار ناچيز است.
بنا بر اين هيچ انسان عاقلى به خاطر آن نفع كم به اين همه زيان تن در نمىدهد.
" اثم" به گفته معجم مقاييس اللغة در اصل، به معنى كندى و عقب افتادن است، و از آنجا كه گناهان، انسان را از رسيدن به خيرات، عقب مىاندازد اين واژه بر آن اطلاق شده است، بلكه در بعضى از موارد از آيات قرآن غير اين معنى (كندى و تاخر) مناسب نيست، مانند: وَ إِذا قِيلَ لَهُ اتَّقِ اللَّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْإِثْمِ «1»،" و هنگامى كه به او گفته شود، تقوا پيشه كن، غرور، و مقامات موهوم او را از وصول به تقوا، كند مىسازد".
به هر حال، اثم به هر كار و هر چيزى گفته مىشود كه حالتى در روح و عقل به وجود مىآورد، و انسان را از رسيدن به نيكيها و كمالات باز مىدارد، بنا بر اين وجود" اثم كبير" در شراب و قمار، دليل بر تاثير منفى اين دو در رسيدن به تقوا و كمالات معنوى و انسانى است كه شرح آن در نكتهها خواهد آمد.
سومين سؤالى كه در آيه فوق مطرح است، سؤال درباره انفاق است، مىفرمايد:" از تو سؤال مىكنند چه چيز انفاق كنند" (وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ).
" بگو از ما زاد نيازمنديهايتان" (قُلِ الْعَفْوَ).
1) سوره بقره، آيه 206.