تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 2 -صفحه : 655/ 178
نمايش فراداده

در حديثى آمده است كه در عصر جاهليت بعضى از مردان هنگامى كه طلاق مى‏دادند مى‏گفتند: هدف ما بازى و شوخى بود و همچنين هنگامى كه برده‏اى را آزاد يا زنى را به ازدواج خود در مى‏آوردند.

آيه فوق نازل شد و به آنها هشدار داد و پيامبر (ص) فرمود: هر كس زنى را طلاق دهد يا برده‏اى را آزاد كند يا با زنى ازدواج كند يا به ازدواج ديگرى درآورد بعد مدعى شود كه بازى و شوخى مى‏كرده، از او قبول نخواهد شد و به عنوان جدى پذيرفته مى‏شود. «1»

اين احتمال نيز وجود دارد كه آيه ناظر به حال كسانى است كه براى اعمال خلاف خود كلاه شرعى درست مى‏كنند و ظواهر را دستاويز قرار مى‏دهند قرآن اين كار را نوعى استهزاء به آيات الهى شمرده، و از جمله همين مساله ازدواج و طلاق و بازگشت در زمان عده به نيت انتقام‏جويى و آزار زن و تظاهر به اينكه از حق قانونى خود استفاده مى‏كنيم مى‏باشد.

بنا بر اين نبايد با چشم‏پوشى از روح احكام الهى و چسبيدن به ظواهر خشك و قالبهاى بى روح، آيات الهى را بازيچه و ملعبه خود قرار داد كه گناه اين كار شديدتر، و مجازاتش دردناكتر است.

سپس مى‏افزايد:" نعمت خدا را بر خود به ياد آوريد و آنچه از كتاب آسمانى و دانش بر شما نازل كرده و شما را با آن پند مى‏دهد" (وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ ما أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنَ الْكِتابِ وَ الْحِكْمَةِ يَعِظُكُمْ بِهِ).

" و تقواى الهى پيشه كنيد و بدانيد خداوند به هر چيزى داناست" (وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ).

اين هشدارها به خاطر آن است كه اولا توجه داشته باشند كه خداوند آنها را

1) تفسير قرطبى، جلد 2 صفحه 964- شبيه همين معنى با تفاوت مختصرى در تفسير مراغى جلد 2 صفحه 179 آمده است.