تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 2 -صفحه : 655/ 257
نمايش فراداده

مرحوم" طبرسى" در" مجمع البيان"، عموميت آيه را نسبت به انفاقهاى واجب و مستحبّ ترجيح مى‏دهد معتقد است ذيل آيه مشتمل بر تهديدى نيست بلكه خبر از حوادث وحشتناك روز قيامت مى‏دهد «1».

ولى با توجه به آخرين جمله آيه كه كافران را ظالمان مى‏شمرد، اشاره‏اى است كه ترك انفاق نوعى كفر و ظلم است و اين جز در انفاقات واجب، تصور نمى‏شود.

سپس مى‏افزايد: امروز كه توانايى داريد انفاق كنيد" پيش از آنكه روزى فرا رسد كه نه خريد و فروش در آن است و نه رابطه دوستى و نه شفاعت" (مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لا بَيْعٌ فِيهِ وَ لا خُلَّةٌ وَ لا شَفاعَةٌ). «2»

اشاره به اينكه راه‏هاى نجاتى كه در دنيا از طرق مادى وجود دارد هيچكدام در آنجا نيست، نه بيع و معامله‏اى مى‏توانيد انجام دهيد كه سعادت و نجات از عذاب را براى خود بخريد و نه دوستيهاى مادى اين جهان كه با سرمايه‏هاى خود كسب مى‏كنيد در آنجا نفعى به حال شما دارد زيرا آنها نيز به نوبه خود گرفتار اعمال خويش‏اند و از خود به ديگرى نمى‏پردازند و نه شفاعت در آنجا به حال شما سودى دارد زيرا شفاعت الهى در سايه كارهاى الهى انجام مى‏گيرد كه انسان را شايسته شفاعت مى‏كند و شما آن را انجام نداده‏ايد و اما شفاعتهاى مادى كه با مال و ثروت در اين دنيا قابل بدست آوردن است در آنجا وجود نخواهد داشت.

بنا بر اين شما با ترك انفاق و انباشتن اموال و بخل نسبت به ديگران تمام درهاى نجات را به روى خود بسته‏ايد.

و در پايان آيه مى‏فرمايد:" كافران همان ظالمان‏اند

1) مجمع البيان، جلد 1 و 2 صفحه 360.

2)" خلة" از ماده" خلل" به معنى فاصله ميان دو چيز است و از آنجا كه دوستى و محبت در لابلاى وجود انسان و روح او، حلول مى‏كند و فاصله‏ها را پر مى‏نمايد، اين واژه به معنى دوستى عميق آمده است.