تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 2 -صفحه : 655/ 58
نمايش فراداده

در اين بخش از آيات به سه موقف از مواقف حج اشاره شده" عرفات" كه محلى است در حدود 20 كيلومترى مكه و حاجيان از ظهر روز نهم ذى الحجه تا غروب آفتاب در آنجا وقوف مى‏كنند و به عبادت پروردگار مشغولند سپس وقوف در مشعر الحرام يا" مزدلفه" كه بخشى از شب عيد قربان و صبحگاهان قبل از طلوع آفتاب در آنجا مى‏مانند و به راز و نياز با پروردگار مى‏پردازند و سوم سرزمين منى كه محل قربانى و رمى جمرات و پايان دادن به احرام و انجام مراسم عيد است.

نكته‏ها

1- نخستين موقف حج‏

زائران خانه خدا بعد از انجام مراسم عمره راهى مراسم حج مى‏شوند و نخستين مرحله همان وقوف در عرفات است كه از نيمه روز نهم ذى الحجه تا غروب آفتاب در آنجا توقف مى‏نمايند سپس از آنجا به سوى مشعر الحرام حركت مى‏كنند (در آيات فوق به هر دو قسمت اشاره شده است).

در نامگذارى سرزمين" عرفات" به اين نام جهات گوناگونى ذكر كرده‏اند، گاه گفته‏اند هنگامى كه پيك وحى خداوند جبرئيل مناسك حج را در آنجا به ابراهيم نشان داد ابراهيم مى‏فرمود:" عرفت، عرفت" (شناختم- شناختم) لذا آنجا را عرفات گفتند.

گاه گفته‏اند اين داستان براى آدم واقع شد و گاه گفته شده كه آدم و حوا در آن سرزمين يكديگر را پيدا كردند و شناختند و گاه گفته شده زوار خانه خدا در آنجا يكديگر را مى‏بينند و مى‏شناسند و تفسيرهاى ديگر «1» «2».

1) فخر رازى در اينجا هشت قول در تفسير معنى" عرفات" ذكر كرده است (جلد 5 صفحه 173 و 174).

2) در اينكه" عرفات" مفرد است يا جمع در ميان مفسران گفتگو بسيار است بعضى آن را جمع" عرفه" مى‏دانند و بعضى گفته‏اند عرفه نام زمان آن اعمال (نهم ذى الحجه) و عرفات نام آن مكان است (روح المعانى جلد 2 صفحه 87).