تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 3 -صفحه : 460/ 96
نمايش فراداده

سيماى پرهيزگاران

‏ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ ...

از آنجا كه در آيه قبل وعده بهشت جاويدان به پرهيزگاران داده شده در اين آيه پرهيزگاران را معرفى مى‏كند و پنج صفت از اوصاف عالى و انسانى براى آنها ذكر نموده است:

1- آنها در همه حال انفاق مى‏كنند چه موقعى كه در راحتى و وسعتند و چه زمانى كه در پريشانى و محروميتند (الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ) آنها با اين عمل ثابت مى‏كنند كه روح كمك بديگران و نيكوكارى در جان آنها نفوذ كرده است و بهمين دليل تحت هر شرائطى اقدام به اينكار مى‏كنند، روشن است كه انفاق در حال وسعت به تنهايى نشانه نفوذ كامل صفت عالى سخاوت در اعماق روح انسان نيست، اما آنها كه در همه حال اقدام به كمك و بخشش مى‏كنند نشان ميدهند كه اين صفت در آنها ريشه‏دار است.

ممكن است گفته شود انسان در حال تنگدستى چگونه مى‏تواند انفاق كند؟

پاسخ اين سؤال روشن است: زيرا اولا افراد تنگدست نيز به مقدار توانايى مى‏توانند در راه كمك بديگران انفاق كنند، و ثانيا انفاق منحصر به مال و ثروت نيست بلكه هر گونه موهبت خدادادى را شامل مى‏شود خواه مال و ثروت باشد يا علم و دانش يا مواهب ديگر، و به اين ترتيب خداوند مى‏خواهد روح گذشت و فداكارى و سخاوت را حتى در نفوس مستمندان جاى دهد تا از رذائل اخلاقى فراوانى كه از" بخل" سرچشمه مى‏گيرد بر كنار بمانند.

آنها كه انفاقهاى كوچك را در راه خدا ناچيز مى‏انگارند براى اين است كه هر يك از آنها را جداگانه مورد مطالعه قرار ميدهند، و گر نه اگر همين كمكهاى جزئى را در كنار هم قرار دهيم و مثلا اهل يك مملكت اعم از فقير و غنى هر كدام‏