مىرود تا حدود نيمه ماه و از آن پس تدريجا نقصان مىيابد تا يكى دو روز آخر ماه بعد در تاريكى محاق فرو مىرود و بار ديگر به شكل هلال ظاهر مىگردد، و همان منزلگاههاى پيشين را طى مىكند، اين دگرگونى عبث و بيهوده نيست، بلكه يك تقويم بسيار دقيق و زنده طبيعى است كه عالم و جاهل مىتوانند آن را بخوانند و حساب تاريخ كارها و امور زندگى خود را نگهدارند و اين اضافه بر نورى است كه ماه به ما مىبخشد «1».
سپس اضافه مىكند اين آفرينش و اين گردش مهر و ماه سرسرى و از بهر بازيگرى نيست" خداوند آن را نيافريده است مگر به حق" (ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ).
و در پايان آيه تاكيد مىكند كه" خدا آيات و نشانههاى خود را براى آنها كه مىفهمند و درك مىكنند شرح مىدهد" (يُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ).
اما بيخبران بى بصر چه بسيار از كنار همه اين آيات و نشانههاى پروردگار مىگذرند و كمترين چيزى از آن درك نمىكنند.
در آيه دوم به قسمتى ديگر از نشانهها و دلائل وجودش در آسمان و زمين پرداخته مىگويد:" در آمد و شد شب و روز و آنچه خداوند در آسمان و زمين آفريده است نشانههايى است براى گروه پرهيزكاران" (إِنَّ فِي اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ).
نه تنها خود آسمانها و زمين از آيات خدا است بلكه تمام ذرات موجوداتى كه در آنها وجود دارد هر يك آيتى و نشانهاى محسوب مىشود، اما تنها كسانى آنها را درك مىكنند كه در پرتو تقوا و پرهيز از گناه، صفاى روح و روشنبينى يافته،
(1) در مورد اينكه ماه يك تقويم طبيعى است و مىتوان از حالات مختلفش روزهاى ماه را دقيقا تعيين كرد در جلد دوم صفحه 6 بحث كردهايم.