تفسیر نمونه

ناصر مکارم شیرازی

جلد 14 -صفحه : 569/ 62
نمايش فراداده

همه مردم در اين مركز عبادت يكسانند

در تفسير جمله" سَواءً الْعاكِفُ فِيهِ وَ الْبادِ" مفسران بيانات گوناگونى دارند: بعضى گفته‏اند منظور اين است كه همه مردم در مراسم عبادت در اين كانون توحيد يكسانند، و هيچكس حق مزاحمت به ديگرى در امر حج و عبادت در كنار خانه خدا ندارد.

در حالى كه بعضى معنى وسيعترى براى اين جمله قائل شده‏اند و گفته‏اند نه تنها در مراسم عبادت مردم يكسانند بلكه در استفاده كردن از زمين و خانه‏هاى اطراف مكه براى استراحت و ساير نيازهاى خود نيز بايد مساوات باشد، به همين جهت جمعى از فقهاء خريد و فروش و اجاره خانه‏هاى مكه را تحريم كرده‏اند و آيه فوق را شاهد بر آن مى‏دانند.

در روايات اسلامى نيز تاكيد شده كه نبايد زوار خانه خدا را از سكونت در خانه‏ها و منازل مكه جلوگيرى كرد كه بعضى به صورت تحريم و بعضى به صورت كراهت است.

در نهج البلاغه در نامه‏اى كه على (ع) به" قثم بن عباس" فرماندار مكه نگاشت چنين مى‏خوانيم:

و مر اهل مكه ان لا ياخذوا من ساكن اجرا، فان اللَّه سبحانه يقول:" سَواءً الْعاكِفُ فِيهِ وَ الْبادِ" فالعاكف المقيم به، و البادى الذى يحج اليه من غير اهله:

" به مردم مكه دستور ده تا از كسانى كه در اين شهر سكنى مى‏كنند اجاره بها نگيرند، زيرا خداوند مى‏فرمايد: در اين سرزمين كسانى كه مقيمند يا از بيرون مى‏آيند يكسانند، منظور از" عاكف" كسى است كه در آنجا اقامت دارد، و از" بادى" كسى است كه از نقاط ديگر به قصد حج مى‏آيد" «1».

در حديث ديگرى از امام صادق (ع) در تفسير همين آيه مى‏خوانيم‏ كانت‏

(1) نهج البلاغه نامه 67.