اين سوره پنجمين سوره از سورههاى هفتگانه حواميم است، و به حكم اينكه از سورههاى مكى است محتواى عمومى آنها را، يعنى بحث از مبدء و معاد و قرآن، به نحو كامل در بر دارد، و آياتش در اين زمينهها آن چنان تنظيم شده است كه ضربات كوبنده و بيدار كنندهاى بر قلبهاى خفته و غافل وارد مىسازد و آنها را به ايمان و تقوا و حق و عدالت فرا مىخواند.
بخشهاى اين سوره را مىتوان در هفت بخش خلاصه كرد:
1- آغاز سوره از حروف مقطعه و سپس بيان عظمت قرآن است، با اين اضافه كه نزول آن را در شب قدر براى اولين بار بيان مىكند.
2- در بخش ديگرى از توحيد و يگانگى خدا و بيان بعضى از نشانههاى عظمت او در جهان هستى است.
3- بخش مهمى از آن از سرنوشت كفار، و انواع كيفرهاى دردناك آنها سخن مىگويد.
4- در بخش ديگرى براى بيدار ساختن اين غافلان قسمتى از سرگذشت موسى (ع) و بنى اسرائيل در مقابل فرعونيان و شكست سخت آنها، و نابودى و هلاكشان، گفتگو مىكند.
5- مساله قيامت و عذابهاى دردناك دوزخيان و پاداشهاى جالب و روحپرور پرهيزكاران قسمت ديگرى از آيات اين سوره را تشكيل مىدهد.
6- موضوع هدف آفرينش، و بيهوده نبودن خلقت آسمان و زمين از موضوعات