اين سوره كه بخاطر آيه دوم آن كه نام پيامبر اسلام در آن ذكر شده سوره محمد (ص) نام دارد نام ديگرش سوره" قتال" (سوره جنگ) است، و در واقع مساله جهاد و جنگ با دشمنان اسلام مهمترين موضوعى است كه بر اين سوره سايه افكنده، در حالى كه قسمت مهم ديگرى از آيات اين سوره به مقايسه حال مؤمنان و كفار و ويژگيها و صفات آنها، و همچنين سرنوشتشان در آخرت مىپردازد.
به طور كلى محتواى سوره را مىتوان در چند بخش خلاصه كرد:
1- مساله ايمان و كفر و مقايسه حال مؤمنان و كافران در اين جهان و جهان ديگر.
2- بحثهاى گويا و صريحى پيرامون مساله جهاد و پيكار با دشمنان، و دستور در باره اسيران جنگى.
3- قسمت قابل ملاحظه ديگرى شرح حال منافقان است كه به هنگام نزول اين آيات در مدينه فعاليتهاى تخريبى زيادى داشتند.
4- بخش ديگر از مساله" سير در زمين" و بررسى سرنوشت اقوام پيشين به عنوان يك درس عبرت سخن مىگويد.
5- در قسمتى از آيات سوره مساله آزمايش الهى به تناسب مساله جنگ مطرح است.
6- در قسمتى ديگر از مساله" انفاق" كه آن نيز نوعى جهاد است و در نقطه مقابل آن مساله" بخل" سخن به ميان آمده.
7- در بعضى از آيات سوره به همين مناسبت مساله صلح با كفار (صلحى كه مايه شكست و ذلت باشد) مطرح و از آن نهى شده است.
رويهمرفته با توجه به اينكه اين سوره در مدينه به هنگام درگيرى شديد مسلمانان با دشمنان اسلام نازل شده، و به گفته جمعى از مفسران در بحبوحه جنگ