لفظ خود قرآن است؛ مانند آيات زير:
1. «فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَـزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِى أُنزِلَ مَعَهُ أُولـئِك َ هُمُ المُفْلِحُونَ؛1 كسانى كه به او (پيامبر) ايمان آوردهاند و او را گرامى داشته و يارى نمودهاند و از نورى كه (قرآن) به او نازل گرديده پيروى نمودهاند، آنان رستگارند».
2. «فَآمِنُوا بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِى أَنْزَلْنا؛2 به خدا و پيامبر او و نورى كه (قرآن) بر وى نازل گرديدهاست ايمان بياوريد».
3. «يا أَيُّها النّاسُ قَدْ جاءَكُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّـكُمْ وَأَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً مُبِـيناً؛3 اى مردم، حجت قطعى بهسوى شما آمدهاست و نورى براى شما فرو فرستادهايم».
و در برخى از موارد احتمال دارد كه مقصود خود پيامبر اكرم، يا محتويات رسالت او باشد، مانند اين آيه:
«قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتابٌ مُبِـينٌ؛4
به سوى شما از جانب خدا نور؛ و كتاب روشن آمدهاست».
مؤلف المنار مدعى است كه مقصود از «نور» در آيه مورد بحث (وَاللّهُ مُتِمُّ نُورِهِ) همان اسلام و آيين خداست و مقصود از اتمامش تكميل آن است و خداوند به موجب آيه «اليَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ» به وعده خود وفا نمود، ولى با وجود اين ميتوان گفت كه مقصود از «نور» همان پيامبر اكرم و يا كتاب آسمانى اوست و منظور از اتمام، نفوذ قدرت و غلبه جهانى او، و هرگاه مقصود قرآن باشد، منظور از اتمام آن، نشر و رساندن و گسترش آن است.
شدّت عمل مشركان در آغاز اسلام بيش از اهل كتاب بود؛ ولى چون از نظر استدلال
1. اعراف(7) آيه 157. 2. تغابن(64) آيه 8. 3. نساء(4) آيه 174. 4. مائده(5) آيه 15.