حضار محترم سيد رضى دانشمندى خوش سيما، با مهابت، صريح اللهجه، و انسانى آزاده و بلند نظر، مهربان و با وفا و داراى عواطف خارق العاده و همتى بس عالى بود.
با همه گرفتارى كه داشت، و آن همه شعرى كه گفته، و رسائلى كه نوشته، و رسيدگى به امور دار العلم، و كارهاى ديگر، توفيق يافت تا كتابهاى ارزنده و آثار گرانقدرى از خود به يادگار بگذارد، كه از همه مشهورتر كتاب با عظمت نهج البلاغه است كه آن را در سال 400 ه، يعنى شش سال قبل از وفاتش نوشته است. كتاب خلاف الفقها، اخبار قضات بغداد، حقايق التأويل فى متشابه التنزيل، معانى القرآن، مجازات الآثار النبويه، و تعليقهاش بر ايضاح استادش ابو على فارسى، خصائص الائمه، و نهج البلاغه، از آثار پر بار او در فقه و حديث و تفسير و بلاغت و غيره است، ولى با كمال تأسف او همه جا به عنوان شاعرى مبرز شناخته شده تا يك دانشمند اسلامى او بعلاوه شاگردان نامدارى هم داشته است كه ده تن آنها شناخته شدهاند. در اهميت مقام علمى و ادبى او شايد اين نكته كافى باشد كه وى در سن 23 سالگى قصيدهاى در مرثيه ابو طاهر ناصر الدوله حمدانى ساخت كه از بس داراى الفاظ زيبا و معانى بلند بود، استادش ابو الفتح ابن جنى موصلى دانشمند نحوى مشهور در گذشته سال 392 هـ. ق كتاب نفيسى در شرح ابيات آن نوشت، و نبوغ و استعداد شكوفاى شاگرد نابغهاش را ستود، و ما اين معنى را كمتر از استاد بزرگى نسبت به شاگرد جوانش سراغ داريم.
نكته ديگرى كه بايد در اينجا ياد آور شويم اينست كه نهج البلاغه مشهورترين اثر سيد رضى كه پس از قرآن مجيد، عاليترين كتاب عربى است كه جهان عرب و اسلام در اختيار دارد، و گنجينهاى از علوم دينى و ادب عربى و معارف بشرى است، براى نخستين بار طبق نوشته قطب الدين راوندى، توسط دختر سيد مرتضى، يعنى برادر زاده سيد رضى، از مؤلف آن يعنى عمويش رضى، روايت شده است.
آيا اين نكته براى ما جالب نيست كه افزون از هزار سال پيش، كتابى با اين عظمت توسط دختر يا بانوئى روايت شود يعنى سيد رضى آنرا براى برادرزادهاش درس گفته و آن دختر يا بانوى هوشمند پس از فراگيرى رموز و معانى عميق آن، اجازه روايت آنرا از عموى دانشمند عاليقدرش گرفته است.
بارى، سيد رضى، اين نابغه نامى، و دانشمند انديشمند كم نظير و نويسنده سراينده بلند آوازه، در اوج شهرت و يك دنيا آمال و آرزوهاى طلائى در روز يكشنبه ششم محرم سال