تفسير هدايت
تأليف: آيت الله العظمي سيد محمد تقي مدرسي
مترجم: احمد آرام
جلد ششم
فهرست مطالب
جلد ششم
سوره نحل
فضيلت سوره:
زمينه كلى سوره
[سوره النحل(16): آيات 1 تا 9]
و بر خداست كه راه راست و درست را بر شما بنماياند
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ميان آفريدن و فرمان دادن
روح رسالتهاى خدا
[سوره النحل(16): آيات 10 تا 18]
باشد كه ره بيابيد
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
مراحل علم و هدف از آفرينش انعام
پس چرا اينها را به ياد نمىآوريد
[سوره النحل(16): آيات 19 تا 29]
معناى واژهها
سببهاى تكبر و كيفر آن
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
چه كس را مىپرستيم؟
كيفر استكبار
[سوره النحل(16): آيات 30 تا 37]
معناى واژهها
و انجام، از آن پرهيزگاران است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
پاداش پرهيزگاران
كلمه آشكار و رسا
[سوره النحل(16): آيات 38 تا 44]
آثار ايمان داشتن به آخرت
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
علم دليل حقيقت است
بعث براى چيست؟
امر واجب هجرت
راه معرفت و شناخت
شواهد و كتابها
هدف بعثت
[سوره النحل(16): آيات 45 تا 55]
اوست خداى يكتا
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
حاكميت الهى
گونههاى عذاب الاهى
آيات آفرينش و حقيقت پرستش و عبوديت
در گذشتن از ترس شرط عبادت است
[سوره النحل(16): آيات 56 تا 63]
معناى واژهها
ارزشهاى والا از آن خداست
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
شرك بردگى و خوارى است
جايگاه زن در جاهليت
خودپرستى ريشه انحراف است
حكمت اجل
اين فرو افتادن براى چيست؟
[سوره النحل(16): آيات 64 تا 74]
قرآن مقياس حق و مظهر رحمت است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
كتاب ميزان حق است
قرآن باران رحمت است
انعام عبرت است و رحمت
زنبور عسل آيتى آشكار است
معنى وحى
دليل تدبير
حدود آزادى بشرى
نعمت همسران
اصرار براى چيست؟
[سوره النحل(16): آيات 75 تا 83]
معناى واژهها
نعمت خدا را مىشناسند ولى سپس آن را انكار مىكنند
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ستمگرى طاغوت
تاريكى جادو و جادوگر
تا مگر سپاسگزارى كنيد
هدايت در ميان اكراه و اختيار
[سوره النحل(16): آيات 84 تا 89]
به آنها اجازه عذرخواهى داده نمىشود و عذرشان پذيرفته نخواهد بود
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
چه كس گواه است؟
مسئوليت انحراف
عذاب گمراه كننده سختتر است
[سوره النحل(16): آيات 90 تا 97]
پيوستگيهاى كمال مطلوب در جامعه اسلامى
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
عدل يك سنت اجتماعى و واجبى الاهى است
احسان و نيكوكارى براى عدالت ضرورى است
به پيمان وفا كردن نه آن را شكستن
آثار سوگند دروغ
جاودانگى جزا
حق صلاح است
[سوره النحل(16): آيات 98 تا 105]
چگونه به فهم قرآن دست يابيم؟
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
بر خدا توكل كنيم
توكل دژ مؤمن است
شيطان انديشه
از شبهههاى شيطان
رد بر شبهه
[سوره النحل(16): آيات 106 تا 113]
معناى واژهها
عاقبت ارتداد
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ايمان، گونهاى مسئوليت
ريشه مشكل و مسئله
ارتداد انحطاط است
راه آمرزش
عاقبت ارتداد در دنيا
حجت كامل و بليغ
[سوره النحل(16): آيات 114 تا 119]
معناى واژهها
راه سپاسگزارى از نعمتها
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
حدود بهرهمندى از نعمتها
چگونه از خدا سپاسگزارى كنيم؟
كيفر دروغ و بدعت
توبه و اصلاح
[سوره النحل(16): آيات 120 تا 128]
سپاسگزارى از نعمت و برنامههاى وحى
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ابراهيم پيشواى سپاسگزارى
بنى اسراييل و آزمايش
سفارشهايى براى مبلغان و خوانندگان به خدا
حكمت
عدل
استقامت و پايمردى
سوره اسراء
فضيلت سوره:
زمينه كلى سوره
[سوره الإسراء(17): آيه 1]
معناى واژهها
داستان معراج
شرح آيات:
حديث اسراء
داستان معراج
حديث معراج
رسول در آسمانها
[سوره الإسراء(17): آيات 2 تا 8]
معناى واژهها
اگر نيكى كنيد به خود نيكى كردهايد
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
شناخت ذات مبدأ و آغاز شكر است
ستمگر شمشير خدا است
انسان وابسته به عمل خويش است
[سوره الإسراء(17): آيات 9 تا 21]
معناى واژهها
انسان مسئول
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
مسئوليت و عامل زمان
امتها چگونه از بين مىروند؟
[سوره الإسراء(17): آيات 22 تا 33]
معناى واژهها
مسئوليت اجتماعى انسان مؤمن
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
شرك ريشه انحراف است
از حقوق پدر و مادر
انفاق زكات مال است
چگونه انفاق كنيم
اعتماد به خدا كليد خوشبختى است
[سوره الإسراء(17): آيات 34 تا 44]
معناى واژهها
انسان در ميان شرك و گريز از مسئوليت
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
مسئوليتهاى اجتماعى
[سوره الإسراء(17): آيات 45 تا 52]
معناى واژهها
در پس پرده و حجاب بودن و لزوم اصلاح آن
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
[سوره الإسراء(17): آيات 53 تا 60]
معناى واژهها
روابط اجتماعى سازنده
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
سخن نيكو
چگونه به مردمان نگاه مىكنى؟
تو را ما به عنوان وكيل براى ايشان نفرستاديم
خدايان پندارى و ساختگى
سنت عذاب
رؤيا
شجره ملعونه
[سوره الإسراء(17): آيات 61 تا 70]
معناى واژهها
انسان در ميان كرامت خدا و فريب شيطان
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ابليس با سلطه حق به مبارزه برخاست
مكر ابليس بدين گونه است
الف: گمراهسازى تبليغاتى
ب: ترساندن
ج: تباه كردن اقتصاد
د: فساد پرورش و تربيت
هـ: ترغيب و تشويق
پرستش خدا عصمت و هدايت است
پس از بلا يا شكنجه و عذاب است يا رحمت
[سوره الإسراء(17): آيات 71 تا 81]
معناى واژهها
چگونه بايد با نقشههاى ابليس رو به رو شويم
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
پيشوايى قرآن براى رسيدن ما به هدايت و رستگارى است
رسول به چالش و مبارزه با فشار مىپردازد
نماز
شفاعت رسول درباره امتش
نصرت و يارى خدا
[سوره الإسراء(17): آيات 82 تا 93]
معناى واژهها
قرآن مرهم زندگى و شفا دهنده انسان است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
شفاى قرآن
قرآن شفاى قلب و جامعه و بدن است
خوشبختى و ابعاد آن
شخصيت و روش عمل
قل الروح من أمر ربي
قرآن به مبارزه طلبى مىپردازد
سخن ناتوانان و عاجزان
[سوره الإسراء(17): آيات 94 تا 104]
معناى واژهها
تكذيب و سببها و نتيجههاى آن
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
گواهى خدا
بعث و برانگيخته شدن دوباره
[سوره الإسراء(17): آيات 105 تا 111]
معناى واژهها
و ما آن را به حق نازل كرديم و به حق نزول يافته است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
يگانگى خدا
خدا در كتابش متجلى مىشود
سوره كهف
فضيلت سوره:
اسم سوره:
زمينه كلى سوره
مقدمه:
مفردات قرآنى
جهت گيرى نادرست
تفسير و تدبر
بعد اول
بعد دوم
بعد سوم
تدبر و مسلمانان زمان حاضر
زينت زندگى و هدايت
[سوره الكهف(18): آيات 1 تا 8]
معناى واژهها
تا بيازماييمشان تا كدامين عملى بهتر داشته باشند
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
سنتهاى قرآن و سنتهاى طبيعت
كتاب قيم و استوار
هدفهاى كتاب و انگيزههاى هدايت
بيم دادن
انگيزه دوم
علاقه و پيوند محكم
انواع شرك
رسول را كارى جز ابلاغ كردن رسالت نيست
زينت زمين وسيله آزمايش بشر است
[سوره الكهف(18): آيات 9 تا 16]
معناى واژهها
ياران غار: سنتى در جريان
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
داستان اصحاب كهف و رقيم
آزادى انسان سبب چالش است
دريدن سنتهاى طبيعت
ريشهدارى
سياست طاغوت
تأييد خدا
تأييد الهى
[سوره الكهف(18): آيات 17 تا 20]
معناى واژهها
و بايد كه به مهربانى رفتار كند تا كسى به شما آگاهى نيابد
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
راهى به علم و دانستن
بورقكم: از سكه فلزى خبر مىدهد
[سوره الكهف(18): آيات 21 تا 26]
معناى واژهها
رستخيز بدون ترديد آمدنى است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
زيارت قبور
روش علمى نه حدس و گمان
زندگى در ميان تدبير پروردگار و تقدير بنده
[سوره الكهف(18): آيات 27 تا 31]
معناى واژهها
زينت زندگى و وسايل تضمين استقامت
زمينه كلى سوره:
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ميان ثابتها و متغيرها
وابستگى و شرايط و اسباب تقويت آن
از صفات پيشوا
[سوره الكهف(18): آيات 32 تا 44]
معناى واژهها
انسان در ميان ماده پرستى و پرستش خدا
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ميان شكر و كفر
درجات پايين رونده يا دركات نزول و فروافتادن
چگونه سستى و ضعف ذات را جبران كنيم؟
عقاب و كيفر الهى
[سوره الكهف(18): آيات 45 تا 49]
معناى واژهها
آنچه را انجام دادهاند حاضر مىيابند
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
مثل دنيا
ماندنيهاى شايسته، الباقيات الصالحات
صورتهايى از قيامت
[سوره الكهف(18): آيات 50 تا 56]
معناى واژهها
ولايت خدا يا ولايت شيطان؟
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ولايت مخصوص كيست؟!
چگونه خود را از طبيعت جدال خلاص كنيم؟
[سوره الكهف(18): آيات 57 تا 64]
معناى واژهها
از حقايق هدايت و معرفت
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
آثار ستم و ستمگرى
فراموشى براى چه؟
از عوامل فراموشى
[سوره الكهف(18): آيات 65 تا 78]
معناى واژهها
تو هرگز نخواهى توانست در كنار من صبورى كنى
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ميان علم و رحمت
شكيبايى وزير عقل است
اولا: يك كشتى را سوراخ كرد
ثانيا: پسرى را كشت
ثالثا: ديوارى را بنا كرد
[سوره الكهف(18): آيات 79 تا 82]
معناى واژهها
اين است تأويل آنچه بدان شكيبايى نتوانستى
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
چرا كشتى را شكاف داد؟
غلام(پسر) چرا كشته شد؟
ميان مصلحت عمومى و مصلحت خصوصى
در علاقه نسبت به نعمتها
چرا ديوار را ساخت؟
[سوره الكهف(18): آيات 83 تا 95]
معناى واژهها
ايستار سالم در برابر سلطه
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
بازگشت به تاريخ
ذو القرنين كيست؟
سياست دادگسترى
يأجوج و مأجوج
[سوره الكهف(18): آيات 96 تا 101]
معناى واژهها
ذو القرنين سرمشق و نمونه يك حكومت برتر و فاضلتر است
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
ساختن سد
وعده خدا
[سوره الكهف(18): آيات 102 تا 110]
معناى واژهها
پاداش و كيفر مشركان
رهنمودهايى از آيات:
شرح آيات:
زيانكارترين مردمان
پاداش مؤمنان
كلمات خدا