تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 8 -صفحه : 483/ 117
نمايش فراداده

آيه همچنين برساند كه ضرورتا اختلافات نبايد موجب جنگ و نبرد شود، بلكه اين انسان است كه بر اين اختلافات رنگ دشمنى و خصومت مى‏زند.

[70] «أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّ ذلِكَ فِي كِتابٍ- آيا ندانسته‏اى كه خدا هر چه را كه در آسمانها و زمين است مى‏داند؟ و اين در كتابى نوشته است ...»

خداوند آنچه را در آسمان و زمين مى‏گذرد مى‏داند، و همه چيز نزد او در لوح محفوظ كه در اينجا آن را قرآن مى‏نامد نوشته شده است، و اين دو مطلب است: علم و آگاهى خدا، و ضبط رويدادها نزد او. و اين دو اندرزى است رسا براى انسان در صورتى كه نيك بدان دو بنگرد و دريابد كه تمام گفتارها و كردارهاى او، و معتقدات و باورهايش همه و همه مورد مراقبت و نظارت قرار دارد، در نتيجه براى اصلاح همه چيز خود اقدام مى‏كند و از هر انحرافى كه فطرت و سرشت الهى او را جريحه‏دار كند دورى مى‏جويد.

«إِنَّ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ- و اين كارى است بر خدا آسان.»

با وجود آن كه حساب كردن دقيق آنچه در لوح محفوظ قرار دارد فوق تصوّرات بشر است، با اينهمه اين كار بر خدا بسيار آسان است.

در واقع كردارها آثارى به ثبت مى‏رسانند كه در صفحه‏هاى گوناگون محو نمى‏شود و جز اصحاب علم و دانش نمى‏توانند آنها را بخوانند ... هر چه علم پيشرفت ژرف نگرى و پرداختن دقيق به شناخت آثارى كه اين ظواهر و عوارض را بر جاى مى‏گذارد بيشتر مى‏شود. برجسته‏ترين مثال اين امر بيمارى است كه آثارى بر تمام اندامها مى‏گذارد، بر جريان گردش خون انسان، و شبكه غدّه‏هاى او، و ترشّحات ياخته‏هايش، و نسجهاى گوناگون پيكر او ... با اين تفاوت كه علماى پزشكى از دوره‏اى تا دوره ديگر در قدرت تشخيص بيمارى از خلال اين آثار مختلفند، برخى به وسيله نبض و ضربه‏هاى قلب يا رنگ پوست و چهره يا خطوط كف دست بيمارى را تشخيص مى‏دهند و برخى به وسيله موجهاى الكتريكى برخاسته از حركت قلب يا مغز يا تجزيه و تحليل خون و ترشّحات. همچنين مى‏بينى كه اين تأثيرات بر لوح