تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 10 -صفحه : 391/ 200
نمايش فراداده

[1] «يا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَ لا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ الْمُنافِقِينَ- اى پيامبر از خدا بترس و از كافران و منافقان اطاعت مكن.»

عادة هر گاه در قرآن اوامر صعب و دشوارى در پيش است و نيز در ديگر نصوص اسلامى، توصيه به تقوا مى‏شود. سبب اين است كه انجام اوامر دشوار و پايدارى براى اجراى آنها به يك نيروى قوى نياز دارد كه مؤمن آن را در تقوا مى‏جويد.

در آغاز سوره رسول اللَّه از اطاعت از كفار و منافقان منع شده است. اينان مى‏خواستند در حساس‏ترين موقعيتى كه امت اسلامى به دفاع نياز داشت او را از جنگ باز دارند. اجابت اين قوم خطرى جدى در بر داشت كه از آن جمله پايان دادن به امر نبوت و اسلام بود.

«إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً- زيرا خدا دانا و حكيم است.»

از قسمت پايانى اين آيه دو چيز دانسته مى‏شود:

1- خدا اهداف منافقان و كافران را مى‏داند كه چرا بر رسول اللَّه (ص) فشار مى‏آورند و اگر رسول اللَّه (ص) از آنان اطاعت كند چه فسادى زاده خواهد شد.

خدا حكيم است زيرا پيامبر خود را از خضوع در برابر آنها بر حذر مى‏دارد.

2- خداى تعالى هنگامى كه اين دو صفت را بعد از امر به تقوا و نهى از اطاعت منافقين و كافران ذكر مى‏كند، براى اين است كه تقوا از احساس انسان به احاطه علم خدا بر او سرچشمه مى‏گيرد و نيز براى آن كه اطاعت از اعتقاد به اين كه آن كس كه او را امر مى‏كند حكيم است، به وجود مى‏آيد.

[2] هدف اينان از فشار بر رسول اللَّه (ص) بازداشتن و منحرف كردن او بود از رسالت پروردگارش. از اين رو قرآن پس از آن كه پيامبر را از اطاعت آن نهى مى‏كند آن گاه او را به التزام وحى فرمان مى‏دهد:

«وَ اتَّبِعْ ما يُوحى‏ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ- و از هر چه از پروردگارت به تو وحى مى‏شود اطاعت كن.»

رهبرى دينى پيرو فرمان خداست و رسالت او و در همه حال بر آن جاده