تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 10 -صفحه : 391/ 341
نمايش فراداده

شرح آيات:

[14] خداى تعالى پيامبر خود سليمان را پس از مرگش هم چنان متكى بر عصايش برپاى نگهداشت تا ديوان را كه ادعا مى‏كردند كه علم غيب مى‏دانند رسوا سازد. و نيز براى بطلان اعتقاد رايج در آن عصر كه به جنيان و ديوان چنين گمان مى‏بردند. و همين اعتقاد در اعصار جاهلى فرهنگ جاهليت را تشكيل مى‏داد و به پرستش ديوان و جنيان انجاميده بود، اين گونه مرگ سليمان تأثير بسزايى در نفى اين پندار داشت.

«فَلَمَّا قَضَيْنا عَلَيْهِ الْمَوْتَ ما دَلَّهُمْ عَلى‏ مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّةُ الْأَرْضِ- چون حكم مرگ بر او رانديم حشره‏اى از حشرات زمين مردم را بر مرگش آگاه كرد.»

و آن حشره موريانه بود كه:

«تَأْكُلُ مِنْسَأَتَهُ- عصايش را جويد.»

يعنى عصايى را كه بر آن تكيه داده بود. تكيه كردن بر عصا دليل بيمارى نيست. چنان كه موسى هم با وجود آن قوت و توان نيز بر عصا تكيه مى‏كرد. و مى‏گفت كه: «اين عصاى من است بر آن تكيه مى‏كنم و براى گوسفندانم برگ مى‏ريزم و مرا در آن فوايد ديگرى است». «6»

و چون موريانه عصا را جويد، سليمان بر زمين افتاد.

«فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ ما لَبِثُوا فِي الْعَذابِ الْمُهِينِ- چون فرو افتاد ديوها دريافتند كه اگر علم غيب مى‏دانستند در آن عذاب خواركننده نمى‏ماندند.»

اين آيه را دو تفسير است:

يكى آن كه: پس از افتادن پيكر سليمان بر زمين ديوان به مرگ او آگاه‏

6- طه/ 18.