امّا در روز قيامت سببهاى پيوستگى و روابط اين افراد- چنان كه اين آيه كريم عنوان كرد- از يكديگر مىگسلد، و اين انديشه تنها در سطح آن روز وقتى كه منظرهاى از آن را مشاهده كنيم براى ما سودى ندارد، بلكه بر ما واجب است كه در دنيا- بر اساس همين شناخت- به كسى با پشتگرمى به ديگر كس ستم نكنيم.
[26] بيقين كسانى كه ما در ستم كردن خود بدانها تكيه مىكنيم در آخرت هيچ سودى به ما نمىرسانند و حتى به خود نيز سودى نمىبخشند، زيرا در برابر اراده ربّانى كه در طول زندگى خود در دنيا به سبب جهلشان از آن سر مىتافتند، كاملا تسليم خواهند شد، و اين اشارهاى به حكمروايى مستقيم پروردگار در آن روز است.
«بَلْ هُمُ الْيَوْمَ مُسْتَسْلِمُونَ- نه، امروز همه تسليم شوندگانند.»
و هر كس كه به دلخواه خود به اراده خدا تسليم نشود بيگمان به ناخواه خويش بدان گردن خواهد نهاد.
[27] و از آن جا كه ستمگران و يارانشان به زندگى توجيه (و افكندن مسئوليّت به گردن ديگران) خو گرفتهاند، و شايد اين كار در پارهاى موارد در زندگى دنيا آنها را نجات داده است، مىكوشند در آخرت نيز بدان وسيله چنگ زنند، بدين طمع كه از مسئوليّت وارهند، و در نتيجه از پاداش و عدالت الهى بگريزند، امّا از كجا چنين امرى براى آنها ميسّر شود؟
قرآن نمودارى از سرزنش به يكديگر و كوشش براى توجيه و افكندن مسئوليّت به گردن ديگران را از خلال نمايش شگفتانگيز زيباى خود از گفتگويى كه ميان مستضعفان و مستكبران، پيروان و پيروىشدگان مىگذرد، تصوير مىكند.
«وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ- و روى كنند برخى از آنها،» كه همان پيروانند ...
«عَلى بَعْضٍ- به برخى ديگر،»