ابوالقاسم جعفربن الحسن ملقب به نجمالدين در سال 602 هجرى در شهر حلّه ديده به جهان گشود. عشق پدر و مادر به ائمهاطهار سبب شد كه نام نوزاد را جعفر نهادند. پدر، خود در خانوادهاى روحانى بزرگ شده بود و فاضلى اديب و فقيهى پارسا و از بزرگان شهر به شمار مىرفت. بنابر نقل برخى از مورخان1 او علاوه بر علوم اسلامى، در ادبيات و شعر نيز مهارت ويژهاى داشت، گرچه فرزند خود، جعفر، را از سرايندگى بازداشته و به آموختن فقه و علوم اسلامى تشويق مىكرد، خود شاعر و سخنسرايى بزرگ بوده و پرهيز دادن فرزند از سرايندگى دليل بر شاعر نبودن وى ـ آن هم در دوران جوانى و بعد از آن ـ نيست.وى از شاگردان بنامِ فقيه محقق، محمد بن ادريس حلّى مؤلف كتاب ارزشمند سرائر بوده است. پدر بزرگش، يحيىبن سعيد، معروف به يحيى الاكبر نيز از فقهاى صاحب نظر و فاضلِ قرن ششم هجرى است كه علامه سيدمحسن امين درباره وى مىگويد:
وى عالِمى فاضل و محدثى معتبر و راستگو و از بزرگان فقهاى عصر خود بوده
1. سيد محسن امين، اعيان الشيعه، ج 5، ص392.