ابدان اخروي
جلد: 2
نويسنده: جعفر سجادي
شماره مقاله:619
اَبْدانِ اُخْرَوي، يکي از مسائل مورد بحث متکلمان و فيلسوفان. صدرالدين شيرازي
(ملاصدرا) (د 1050ق/1640م) اختلافاتي ميان ابدان دنيوي و ابدان اخروي ذکر کرده است،
از جمله: 1. ابدان اخروي بر خلاف ابدان دنيوي قابل فساد و تباهي نيستند (عرشيه،
250)؛ 2. ابدان اخروي داراي روح و حياتند و بلکه عين حياتند يعني حيات در آنها ذاتي
است نه عرضي، در حالي که برخي از ابدان دنيوي داراي روح و حيات و بعضي فاقد آنند
(همان، 251-252)؛ 3. ابدان اخروي بر حسب اعداد تصورات نفوس و ادراکات، نامتناهي
هستند زيرا براهين تناهي ابعاد در آنگونه ابدان جريان ندارد (همان، 252)؛ 4. ابدان
اخروي متوسط بين دو عالم بوده و جامع تجرد و تجسمند و بيش‌تر لوازم و عوارض ابدان
دنيوي را فاقدند (همو، اسفار، 9/183)؛ 5. ميان ابدان اخروي تزاحم نيست (همو، عرشيه،
252)؛ 6. ابدان دنيوي تدريجي الحدوث‌اند و ابدان اخروي دفعي الحدوث (همو، مفاتيح
الغيب، 600؛ نيز نک: آکل و مأکول، معاد).
مآخذ: صدرالدين شيرازي، محمدابراهيم، اسفار، قم، 9/227؛ همو، عرشيه، به کوشش
غلامحسين آهني، اصفهان، 1341ش؛ همو، مفاتيح الغيب، به کوشش محمد خواجوي، تهران،
1363ش.
سيدجعفر سجادي