آل عمران
جلد: 2
نويسنده:
شماره مقاله:441
آل عِمْران، نام سومين سور? قرآن کريم. اين سوره مدني و داراي 200 آيه است و به
مناسبت بيان سرگذشت خاندان عمران در آن به اين نام خوانده شده است. منظور از عمران
مذکور در اين سوره، پدر حضرت مريم(ع) و مراد از آل عمران، حضرت عيسي(ع) و حضرت
مريم‌اند. مادر حضرت مريم نيز احتمالاً مشمول اين عنوان است (طباطبائي، 3/167). آل
عمران يکي از هفت سور? بلند قرآن و بنا بر قول منسوب به اميرالمؤمنين علي(ع)، ابن
عباس و جابربن زيد، هشتاد و هفتمين سور? نازل شد? قرآن است (راميار، 670).
در اين سور? مبارکه مؤمنين مؤمنين را به توحيد کلمه و صبر و ثبات در دفاع از اسلام
و تقويت آن دعوت مي‌کند و آنان را به حساسيت موقعيت ايشان در برابر دشمناني مانند
يهوديان و مسيحيان و مشرکان، که در آن زمان خود را بر مبارزه با اسلام جزم کرده
بودند، متوجه مي‌سازد حقايق دين را به ايشان تذکر مي‌دهد و شبهات و وسوسه‌هاي
منکران را از دلهاي آنان مي‌زدايد. همچنين دربار? مريم(ع) و عيسي(ع)، جريان مباهله،
انبياي بني‌اسرائيل، يهوديان، دعوت اهل کتاب به اسلام و ضرورت صبر و تلاش و اتحاد،
کعبه، ربا و حرمت آن سخن گفته مي‌شود. چنين مي‌نمايد که تمامي اين سوره به يکباره
نازل شده باشد، زيرا آيات آن از آغاز تا پايان با يکديگر هماهنگي دارد (طباطبائي،
3/6). اگر اين نظر درست باشد، بايد سوره آل عمران در سال 9ق نازل شده باشد.
مآخذ: آلوسي، محمود، روح المعاني، بيروت، 1372ق، 3/73؛ راميار، محمود، تاريخ قرآن،
تهران، 1362ش، صص 583، 594، 670، 671؛ سيوطي، جلال‌الدين، الاتقان في علوم القرآن،
به کوشش محمد ابوالفضل ابراهيم، قم، 1362ش، 1/41، 43، 44، 192، 220-235؛ طباطبائي،
محمدحسين، الميزان، بيروت، 1972م، 3/5-6؛ طبسري، فضل بن حسن، مجمع البيان، قم،
1403ق، 1/405؛ طبري، محمدبن جرير، تفسير، مصر، 1324ق، 3/107-108؛ قرطبي، محمدبن
احمد، الجامع الاحکام القرآن، بيروت، 1372ق، 4/2-4؛ معرفت، محمد هادي، التمهيد في
علوم القرآن، قم، 1396ق، 1/106، 107.
بخش معارف