آل نعيم
جلد: 2
نويسنده: صمد موحد
شماره مقاله:478
آلِ نُعَيْم، از خاندانهاي مشهور کوفه که بيش‌تر بزرگان آن از راويان حديث
بوده‌اند. اين خاندان منسوب است به نعيم اَزْدي غامدي، از طايف? بني عامد که
شاخه‌اي از قبيل? ازد به‌شمار مي‌رود. برخي از افراد مشهور اين خاندان بدين شرحند:
1 و 2. عبدالسلام بن عبدالرحمن بن نعيم و برادرش شديدبن عبدالرحمن، که هر دو از
ياران امام جعفر صادق(ع) (80 يا 83-148ق/669 يا 702-765م) و از راويان حديث شمرده
مي‌شوند. در برخي از کتابهاي رجال ميان شديدبن عبدالرحمن و سدير صيرفي التباس شده
است (نک: مامقاني، 1/180).
3. بکربن محمدبن عبدالرحمن بن نعيم، که برجسته‌ترين فرد اين خاندان است. وي عمري
دراز يافت و محضر امام جعفر صادق(ع)، امام موسي کاظم(ع) (128-183ق/746-799م) و امام
رضا(ع) (148 يا 151-203ق/765 يا 768-818م) را درک کرد. بکر، از راويان ثقه به‌شمار
مي‌رود. کتابي داشته است که برخي از محدّثان امامي مانند احمدبن اسحاق و احمدبن
محمد از آن روايت کرده‌اند. بکربن محمد از سلسل? راويان احاديث کتابهاي مافي، تهذيب
و استبصار است.
4. مُثَنَّي بن عبدالسلام بن عبدالرحمن بن نعيم، از اصحاب امام صادق(ع) بود و در
کتابهاي کافي، من لايحضره الفقيه، تهذيب و استبصار احاديث بسياري از طريق وي روايت
شده است. مثني کتابي در حديث داشته که قاسم بن اسماعيل از آن روايت کرده است.
5. جعفربن مثني بن عبدالسلام، مردي ثقه و از راويان موجه شيع? بوده است. کتابي به
نام نوادر به او منسوب است و قاسم بن محمدبن حسين بن حازم از وي روايت مي‌کند.
6. غنيمه، يا غيثمه، دختر عبدالرحمن بن نعيم که او نيز از امام صادق(ع) و امام
کاظم(ع) نقل روايت کرده است.
مآخذ: ابن حجر، احمدبن علي، لسان الميزان، بيروت، 1390ق، 2/57، 58، 121، 241؛ ابن
سعد، محمد، الطبقات الکبري، به کوشش احسان عباس، بيروت، 6/400، 401؛ حلّي، ابن
داوود، کتاب الرجال، تهران، 1342ش، صص 73، 87؛ خويي، ابوالقاسم، معجم رجال الحديث،
بيروت، 1403ق، 3/346-351، 4/93، 94، 9/14، 15، 10/18، 19، 14/181، 182، 19/49؛
طوسي، محمدبن حسن، اختيار معرفه الرجال، مشهد، 1348ش، صص 353، 354؛ مامقاني،
محمدحسن، تنقيح المقال، نجف، 1352ق، 1/179، 221، 2/82، 152، 153، 3/139، 257؛
نجاشي، احمدبن علي، رجال، قم، 1397ق، صص 78، 79، 89.
صمد موحد