آمنه ، بنت شريد
جلد: 2
نويسنده: کاظم موسوي بجنوردي
شماره مقاله:511
آمِنه، بنت شَريد، از زنان نام‌آور شيعي کوفه، همسر عمروبن حَمِق خُزاعي (د
50ق/670م)، که هر دو در شمار ياران وفادار علي‌بن ابي‌طالب(ع) بودند. آمنه در فصاحت
گفتار اشتهار تاريخي دارد. پس از شهادت حضرت امير(ع)، معاويه بن ابي‌سفيان اقدامات
گسترده‌اي را به منظور دستگيري و کشتار شيعيان وي آغاز کرد و عمروبن حمق نيز از
کساني بود که مورد تعقيب قرار گرفت، اما توانست بگريزد و پنهان شود. از اين‌رو به
فرمان معاويه، آمنه را دستگير ساختند و در دمشق به زندان افکندند تا وي را به تبري
از تشيع وادارند، اما آمنه همچنان به عقيد? خويش استوار ماند. دو سال بعد، عمرو در
موصل و در حال بيماري به دست مأموران معاويه افتاد و کشته شد. سرش را به دمشق بردند
و به دستور معاويه براي درهم شکستن مقاومت آمنه، پيش روي او نهادند، اما اين کار نه
تنها روحي? آمنه را متزلزل نکرد بلکه موجب شد که وي با فصاحت و بلاغت به وصف شوهر
خويش و لعن معاويه پردازد. پس از آن او را آزاد و به سوي کوفه روانه ساختند. آمنه
در ميان راه و ظاهراً به بيماري طاعون درگذشت، اما محتمل است که به دستور معاويه
مسموم شده باشد.
مآخذ: ابن ابي طيفور، احمد، بلاغات النساء، بيروت، 1972م، صص 87-89؛ ابن عساکر، علي
بن حسن، تاريخ مدينه دمشق، به کوشش سکينه الشهابي، دمشق، 1981م، ص 43؛ امين، محسن،
اعيان الشيعه، بيروت، 1983م، 2/95؛ زرکلي، خيرالدين، الاعلام، بيروت، چ 3، 1382ق،
1/18؛ شابشتي، علي‌بن محمد، الديارات، به کوشش کورکيس عواد، بغداد، 1951م، صص
114-115؛ کحاله، عمررضا، اعلام النساء، بيروت، 1984م، 1/11-13؛ محلاتي، ذبيح اللـه،
رياحين الشريعه، تهران، 1364ش، 3/326-327.
کاظم موسوي بجنوردي