تفسیر آیات حج، سوره بقره، آیه 130 تا 132

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 15/ 13
نمايش فراداده

ـ اهل بيت (عليهم السلام) هم سطح قرآن و مهيمن بر أنبيا

چه مقامي است براي اهل بيت؟ چون هر امام و هر پيغمبري هم‌سطح كتاب خودش است. موساي كليم هم‌سطح تورات است، عيساي مسيح هم‌سطح انجيل است، ابراهيم وفيّ هم‌سطح صحف خودش است. هر پيغمبري هم‌سطح كتاب خودش است نه بالاتر از كتاب خود. اگر قرآن مهيمن بر ساير كتب است و اگر عترت طاهره هم‌سطح اين قرآن‌اند؛ پس هم‌سطح با كتابي‌اند كه بر ساير كتب هيمنه دارد؛ به مقامي رسيدند كه بر انبياي گذشته پيشي مي‌گيرند. اگر اميرالمؤمنين(سلام الله عليه) به منزله نفس پيغمبر است37 و اگر پيغمبر(عليه آلاف التحية والثناء) بر همه أنبيا سبقت دارد، پس ساير انبيا اگر بخواهند به مقام عترت طاهره برسند يك مقدار طول مي‌كشد.

قيامت، ظرف پيوستن حضرت ابراهيم به صالحان

فرمود: (و انّه في الآخرة لمن الصالحين) نه اينكه در آخرت صَلاح او ظهور مي‌كند، خب در آخرت صلاح همه ظهور مي‌كند. چطور درباره پيغمبر اسلام مي‌فرمايد كه (انّ ولييّ الله الذي نزّل الكتاب و هو يتولّي الصالحين)38 كه ظاهر اين آيه اين است كه من جزء صالحينم و خدا متولّي من است و من تحت ولايت او هستم آنگاه درباره حضرت ابراهيم دارد كه (وَ انّه في الآخرة لمن الصالحين) و اگر ما اين را بر تفنّن در تعبير حمل كنيم اين چنين نيست. وقتي مصطفاي در دنيا شد البته مصطفاي در آخرت است امّا اينكه فرمود (و انّه في الآخرة لمن الصالحين)؛ پس در دنيا هم «من الصالحين» باشد برهان مي‌خواهد. دليلي نداريم كه آن مقامي كه براي اهل‌بيت است اينها هم آن مقام را داشته باشند. بلكه از آن طرف دليل برعكس است چون اوّل فيضي كه صادر شده است نور اين خاندان بود.39 خب اگر اول فيضي كه صادر شده است نور اين خاندان بود ديگران در پرتو اين هستند، در شعاع اين هستند، (بالاخره). از اين مرحله پايين‌ترند [و] در آخرت ممكن است به اينها ملحق بشوند: لذا فرمود: (و انّه في الاخرة لمن الصالحين).