احزاب و تشکیلات سیاسی در ایران

ل‍طفع‍ل‍ی‌ ل‍طی‍ف‍ی‌‌ پاکده؛ ت‍ه‍ی‍ه‌‌ ک‍ن‍ن‍ده‌: پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده‌ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‍ات‌ اس‍لام‍ی

نسخه متنی -صفحه : 68/ 57
نمايش فراداده

مستمندان خدمت مى كنيم مشغول آتش زدن خرمنها شده اند و در يك روزنامه اى خواندم كه صد خرمن در يك ناحيه اى آتش زده اند.

ايـنـهـا اگـر چـنـانـچـه قـدرت پـيدا كنند همه چيز را آتش مى زنند. مقصد آنها و اساس تفكر آنها تـفـكـرى است كه با تفكر اسلامى نمى سازد و چون مى بينند كه اسلام دارد شكوفا مى شود و احـكـام اسـلام دارد در ايـران و ان شـاء الله ساير مناطق پياده مى شود اينها به دست و پا افتاده اند. در بين مردم تفرقه مى كنند، زراعتهاى مردم را مى سوزانند، كارخانه ها را نمى گذارند كه به كار خود مشغول باشند. ) (214)

برخورد محتاطانه انقلاب اسلامى با احزاب

1 - چه زمانى ؟ پس از اجراى آتش بس در جنگ ايران و عراق و بخصوص پس ازآنكه صدام حسين شرايط ايران را براى صلح پذيرفت ، ثبات سياسى ايران و كاهش قدرت رزمى عراق در جنگ خـليـج فـارس در سـال 1369 و فـروپـاشـى تـدريـجـى شـوروى سـبـب شـد كـه از سـال 1368 بـه بـعـد، گـروهـهـاى سـياسى در چهارچوب قانون اساسى اجازه بيشترى براى فـعاليت بيابند. اين حركت تا كنون ادامه دارد ولى تجربه دردناك جمهورى اسلامى از فعاليت گـروهـهـاى سياسى وابسته سبب شده است كه مردم به گروههاى سياسى خوشبين نباشند و لذا گـروهـهـاى مـزبـور نـيـز خـود در شـرايـط كـنـونـى مـيـدان عمل مناسبى براى خود نمى بينند كه به آن دست يازند.

2 - چـه كـسـانـى ؟ تـا كـنـون گـروههاى مختلفى اجازه فعاليت دريافت داشته اند. مهمترين آنها (مجمع روحانيون مبارز) است .

نـهـصـت آزادى نـيـز گرچه تا كنون پروانه فعاليت دريافت نداشته است ولى به طور عملى ، به فعاليتهايش ادامه داده است .

3 - چگونه ؟ احزابى كه پروانه فعاليت دارند، مى توانند نشريه داشته باشند، براى مجلس و رياست جمهورى كانديد معرفى كنند، سخنرانى داشته باشند، از سياستهاى دولت انتقاد كنند و ... .

4 - چـرا؟ مـهـمـتـريـن دليـل ايـن اقـدام دولت جـمـهـورى اسـلامـى ايـران رعـايـت اصـل بـيـسـت و شـشـم قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران است كه درباره احزاب سياسى مى گويد:

( احـزاب ، جـمـعـيـتـها، انجمنهاى سياسى و صنفى و انجمنهاى اسلامى يا اقليتهاى دينى شناخته شـده آزادنـد، مـشـروط بـه ايـنـكـه اصـول استقلال ، آزادى ، وحدت ملّى ، موازين اسلامى و اساس جـمـهورى اسلامى را نقض نكنند، هيچكس را نمى توان ... به شركت در يكى از آنها مجبور ساخت . )

علل عدم موفقيّت احزاب در ايران

( وَالَّذيـنَ اتَّخـَذُوا مـَسـْجِداً ضِراراً و كُفْراً و تَفْريقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنينَ وَ اِرْصاداً لِمَنْحارَبَ اللّهَ وَ رَسـُولَهُ مـِنْ قـَبـْلُ وَ لَيـَحـْلِفُنَّ اِنْ اَرَدْنا اِلا الْحُسْنى ، وَ اللّهُ يَشْهَدُاِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ لاتَقُمْ فيهِ اَبَدًا...) (215) و كسانى كه بر پا كردند مسجدى را براى ضررزدن و كافر كردن و تفرقه انداختن در ميان مؤ منان و كمك كردن به كسانى كه جنگيده بودند با خدا و پيامبرش در سابق و سوگند شديد ياد مى كنند كه نمى خواهيم جز خوبى و خدا شهادت مى دهد كه همانا آنها دروغگويانند.

نبايد به ايستى در آن هيچوقت ... .

بـه طـور كـلى فـعـاليـّتـهـاى احـزاب و گـروهـهاى سياسى در ايران موفقيّت آميز نبوده است . عـلل ايـن امر، در درس حاضر بحث مى شود. مباحث اين درس عبارتند از: فقدان درك صحيح احزاب از اوضـاع سـيـاسـى ، عـدم مـوفـقيت احزاب سياسى پيشين در خدمت به مردم ، سوء استفاده سران احـزاب از