از جمله راهكارهاى اساسى تبليغ رسول گرامى اسلام، فعاليت پىگير و ابتكار عمل مدام در ايجاد فرآيندهاى تبليغى با دامنهها و وسعتهاى مختلف است؛ پيامبر(ص) با بهرهگيرى از روحيه شاد و فعال و با روى گشاده و پذيراى همگان، همواره در صدد يافتن دوستان و معاشران جديد يعنى شكار دلها بود. اين امر به گسترش دامنه دعوت به افراد، قبايل، شهرها و قريههاى دور و نزديك منجر مىگشت.
نكته اساسى در اين است كه پيامبر هيچگاه به اميد مراجعه آدميان به او براى كسب تكليف و جلب هدايت در جايى نيارميد و ننشست، بلكه همواره در پى يافتن گوشهاى شنوا و دلهاى حقپذير و كامهاى تشنه هدايت بود. جمله مشهور امام على(ع) در نهج البلاغه از گوياترين تعابير در اين باب است كه او را (39) تحرك بسيار و تلاش بى وقفه پيامبر اكرم(ص) بويژه در سيزده سال نخست بعثت كه دوران ويژه دعوت فردى و اجتماعى بود در تاريخ تبليغ دينى بى نظير است.
مجموعه آيات قرآنى و روايات وارده در اين زمينه نشان مىدهد كه پيامبر هيچگاه از كار دعوت مستمر و تبليغ دائم غافل نبود و در اين مسير، روز و شب و خستگى و نوميدى نمىشناخت و از هيچ نوع فداكارى دريغ نمىكرد.
مراجعهاى مختصر به آيات قرآن كه پيامبر را از تلاش بيش از حد وظيفه و توانش منعمىكند در اثبات مطلب فوق كافى است:
فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَّفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ إِنْ لَمْيُؤْمِنُوا بِهذَا الحَدِيثِ أَسَفاً؛(40)
شايد، اگر به اين سخن ايمان نياورند، تو جان خود را از اندوه، در پيگيرى كارشان تباهكنى.
طه * ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ القُرآنَ لِتَشْقى؛(41)
طاها، قرآن را بر تو نازل نكرديم تا به رنج افتى.
وَماأَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ؛(42)
و تو وكيل و اختيار دار آناننيستى.
إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ * لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ؛(43)
تو تنها تذكر دهندهاى و بر آنان سلطه ندارى.