آشنایی با قرآن

مرتضی مطهری

جلد 7 -صفحه : 182/ 180
نمايش فراداده

ولى بعضى مثل صاحب تفسير الميزان آيه را جور ديگرى تفسير كرده اند گفته اند :

در قرآن مكرر اعمال انسان را به عنوان پيش فرستاده ها تعبير مى كند مثل آيه سوره حشر :

( " يا ايها الذين امنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد " )( 1)

و تعبير ( " ما قدمت يداه " )( 2) و ( " بما قدمت ايديهم " )( 3) هم در قرآن زياد آمده است .

بنابراين معناى آيه چنين است :

انفاق كنيد و پيش بفرستيد خير را براى خود اعمال شما پيش فرستاده هاست كوشش كنيد كه آن چيزى را كه پيش مى فرستيد خير باشد .

شح نفس

( " و من يوق شح نفسه فاولئك هم المفلحون " ) .

اين مضمون در آيات پيش هم آمده بود در سوره حشر هم اين مضمون را خوانديم . " شح " عبارت است از بخل توام با طمع و حرص . بخل يعنى امساك در مقابل جود كه بخشندگى است .

در قرآن هم كلمه " بخل " و هم كلمه " شح " آمده است . آن طور كه بعضى گفته اند بخل عبارت است از همان حالت امساك . در فارسى هم مى گوييم فلان كس آدم بخيلى است يعنى آدم ممسكى است جود و بخشش ندارد .

شح بخل است به علاوه حرص . حال ممكن است كسى بخيل باشد يعنى نسبت به آنچه دارد خيلى ممسك باشد اما حرص اينكه باز بيشتر به دست آورد نداشته باشد . حريص نيست اما آنچه را كه دارد با گاز انبر هم نمى توان از دستش بيرون آورد .

بعضى ديگر حريص هستند آزمند هستند و دائما مى خواهند جمع كنند اما متقابلا بخشنده هم هستند . ولى " شحيح " به آدمى مى گويند كه هر دو را با هم جمع كرده باشد هم آزمند است و دائما مى خواهد جمع كند و هم آنچه را كه دارد حاضر نيست به هيچ قيمتى جود كند .

1. حشر 18

2 . كهف 57 نبا 40

3 . بقره 95, نسا 62 , قصص 47 , روم 36 , شورى 48 , جمعه .7