چقدر در دنيا جمعيتها بودند كه در مقابل امر الهى طغيان كردند.
( چون امر الهى را دنبال اين مسائل مى گويد اگرچه كلى بيان مى كند اما اشاره به همين دستورهايى دارد كه در مورد روابط زوجيت هست و مردم كوچك مى شمارند . )
چقدر جامعه هايى كه اين دستورها را كوچك شمردند و در مقابل امر الهى طغيان كردند " عتو " يعنى طغيان و سركشى و بى اعتنايى ) ولى ما در همين دنيا ( تصريح است كه در همين دنيا مساله آخرت حسابش جداگانه است ) به حسابشان رسيديم يعنى عكس العمل كارشان در همين دنيا به آنها رسيد آنهم شديد .
مفسرين گفته اند " شديد " در اينجا يعنى در كمال دقت و مو به مو " .
( فحاسبناها حسابا شديدا و عذبناها عذابا نكرا)
و در همين دنيا آنها را عذاب كرديم عذاب منكر و نشناخته اى . منكر يعنى نشناخته وقتى مى خواهند بگويند يك شىء خيلى عظيم بى سابقه [ اين كلمه را به كار مى برند] .
" ( عذابا نكرا ) " درواقع يعنى يك عذاب بى سابقه نشناخته و وحشتناك . اين همان مفهوم " ( و من يتعد حدود الله فقد ظلم نفسه )" است ولى در مقياس اجتماع . آنجا به مقياس فرد فرمود كه هر كسى كه خودش اين كار را بكند به جان خود ستم كرده است اينجا مى گويد :
اگر جامعه اى و عموم مردمى اين گونه باشند تعدى و تجاوز به مرزها و مقررات زوجيت چقدر جامعه هايى را به باد داده است . و اين عجيب است كه قرآن كريم در اين مسائل كه خيلى كوچك به نظر رسيده است ( اين مطلب را در مقدمه كتاب نظام حقوق زن در اسلام بيان كرده ام ) وارد جزئيات شده است .