سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى يـك نـيروى انقلابى است كه بر پايه دين و تقوا و درك و عـمـل انـقـلابى به وجود آمده و وظيفه اساسى نماينده اين جانب در آن عبارت از نظارت مستمر بر حفظ و استحكام اين پايه اساسى و برخورد با تخلفات و پيشگيرى از آنهاست ..(1)

هـر چـنـد آمـوزش هـاى عـقـيـدتـى ـ سـيـاسـى از ابـتـداى تـاءسـيـس سـپـاه بـه شـكـل هـاى گـونـاگـون وجود داشته است ، اما اهميت و نقش ‍ زيربنايى آن موجب شد تا اين مهمّ در چـارچوب (نظام آموزشى ) جامع و فراگيرى ـ كه در برگيرنده سطوح مختلف علمى و تخصص هاى گوناگون باشد ـ تحقق يابد.

در پـى ايـن حـركـت ، آمـوزش هـاى عـقـيـدتـى ـ سـيـاسـى در قـالب (نـظـام آمـوزشـى ) از سـال 1364 شـروع شـد و بيش از نيمى از نيروى انسانى سپاه را تحت پوشش دوره هاى مختلف (تـداوم آمـوزش ) قـرار داد.

امـا بـا گـذشـت بـيـش از شـش سـال و كـسـب تجارب مفيدِ عملى و نيز با توجه به تحولات سالهاى اخير در اين نهاد مقدس ـ از جـمـله تـشـكـيـل نـيـروهـاى پـنجگانه سپاه ، تصويب قانون استخدامى و اعطاى درجات ـ ضرورت بازنگرى در (نظام آموزشى ) احساس شد و نظام آموزشى كنونى جايگزين آن گرديد.

مشخصات (نظام آموزشى ) عقيدتى ـ سياسى

بـا تـوجـه به تفاوت سطح تحصيلات رسمى نيروهاى سپاه و تقسيم بندى آنان به دو سطح (سيكل ) و (ديپلم ) ، نظام آموزشى دربرگيرنده دو سطح زير است :

1 ـ ورودى سيكل

2 ـ ورودى ديپلم

بـراى سـطـح يـك ، آمـوزش عـمـومـى و سـه مـرحـله آمـوزش ضـمـن خـدمـت (شـامـل دوازده دوره ) و سـه دوره آمـوزش تـخـصـصـى (تـخـصصى اوليه ، تخصصى تكميلى و سرپرستى ) در نظرگرفته شده است .

سطح دو، شامل دوره هاى كاردانى ، كارشناسى ، مقدماتى رسته اى ، عالى رسته اى ، دافوس ، عالى جنگ و چهار مرحله آموزش ضمن خدمت (در دوازده دوره ) مى باشد.

بـراى هـر يـك از دوره هـا كـد و شماره مخصوصى در نظر گرفته شده كه مشخص كننده سطح ، مـرحـله ، و دوره اسـت . بـه عنوان مثال : در شماره (121) رقم سمت چپ نشانگر سطح ، رقم وسط بيانگر مرحله و رقم سمت راست گوياى دوره است .

از آنجا كه دوره هاى عمومى ، تخصصى و سرپرستى مرحله ندارند، رقم وسط با صفر مشخص شـده اسـت . بـه عـنوان مثال ، شماره (102) ، نشانگر سطح يك و دوره دوم از دوره هاى غيرتداوم است .

موضوعات آموزشى شامل موارد ذيل است :

1 ـ اصول عقايد؛

2 ـ اخلاق اسلامى ؛

3 ـ احكام ؛

4 ـ معارف قرآن ؛

5 ـ تاريخ اسلام ؛

6 ـ دانش سياسى ـ اجتماعى ؛

7 ـ نظام دفاعى .

با توجه به تنوع موضوعات ، به منظور سهولت كار، براى هر موضوع نيز شماره خاصى قـرار داده شـده كـه در پـى شـمـاره هـر دوره ، پـس از عـلامـت (/) مـى آيـد. بـراى مثال ، عدد ( 5 ) در شماره ( 5 / 114 ) بيانگر آن است كه موضوع دوره يادشده ، (تاريخ اسلام )است .

در مورد دوره هاى تخصصى و سرپرستى براى رسته هاى گوناگون ، شماره جداگانه اى در نـظـر گـرفـتـه شـده كه با گذاشتن خط تيره ( ـ ) پس از شماره گروه نوشته مى شود؛ مثلاً، دوره تـخصصى تكميلى ، ورودى سيكل از گروه عقايد در رسته بهدارى با شماره (5 ـ 1/103) مشخص مى شود.

مركز تحقيقات اسلامى ، عهده دار تدوين متون آموزشى مورد نياز حوزه نمايندگى ولى فقيه در سـپاه است كه با توجه به سطح معلومات و تخصص نيروهاى آموزشى و نوع و حوزه ماءموريت آنان ، متن مورد نياز را تهيه و تدوين مى نمايد.

مـتـون و جـزوات ايـن مـركـز تـوسـط گـروهـهـاى تـحـقـيـقـاتـى ، تـدويـن و پـس از طـى مـراحـل بـررسى و نظارت به تاءييد (هياءت علمى ) ـ كه جمعى از فضلا و استادان حوزه علميه قم هستند ـ مى رسد.

كـتـاب حـاضـر بـا شـمـاره (كـد) 7 / 201 ، شـامـل 7 فصل ازنظام آموزشى عقيدتى ـ سياسى سپاه پاسداران