مثلاً در جنگ ذات السّلاسل ، به على (ع )فرمود:

(لا يُفارِقُكَ الْعَين ).(576)

از نيروهاى اطلاعات غافل نمانى .

ب ـ طـرح و عـمـليـات كـمك بسيار مهمى به فرمانده است و عبارت است از: روش يا تدبيرى كه براى انجام يك عمل اتّخاذ مى شود..(577)

در بـرنـامـه ريزى ، بايد بازشناختن موضوع ، جمع آورى اطلاعات ، تهيه و تنظيم مفروضات بـا تـوجـه بـه تـوان و اسـتـعـداد و امـكانات موجود، گزينش هدف ، تعيين خط مشى اجرا و تهيه برنامه زمانى اجرا، كاملاً مورد دقّت قرار گيرد.

ويژگى هاى يك طرح صحيح عبارت است از:

امكان پذيرى اجراى ماءموريت .

توجه به منابع مورد نياز و حقايق داشته باشد.

استفاده از منابع موجود را ميسّر سازد.

زمان بندى ، مشورت و رايزنى ، صرفه جويى ، هماهنگى و... مدّ نظر قرار گرفته باشد.

ج ـ سـازمـانـدهـى ، عـبارت است از گروه بندى مناسب عناصر يك يگان و قراردادن آن ها تحت امر فـرماندهى هاى تابعه و ديگر قرارگاه هاى كنترل كننده ، به گونه اى كه بتوانند ماءموريت محوّله را به خوبى انجام دهند..(578)

سـازمـانـدهـى در پيكار، نقشى بنيادى دارد. كسى در نبرد موفق است كه از سازماندهى نيرومندى بـرخـوردار بـاشـد. اگـر امـكـانـات ، تجهيزات و نيروى كافى در اختيار فرمانده باشد، امّا او قـدرت سـازمـانـدهـى يـگـان را نداشته باشد، نمى تواند در برابر تحركات دشمن ، واكنشى شايسته و بايسته از خود نشان دهد.

د ـ بـه كـارگـيـرى تـاكـتـيـك هـاى نـو و اسـتـفـاده شـايـسـتـه از اصـول جـنـگ ، فـرمانده را در كسب پيروزى كمك مى كند. در جنگ احزاب ، وقتى عمرو بن عبدود در بـرابـر امـام على (ع ) ايستاد و نبرد آغاز شد، حضرت به او فرمود: (تو كه جنگجوى عربى ، پـس چـرا بـا كـمك ديگران به نبرد من آمده اى ؟) همين كه عمرو به عقب نگاه كرد، على (ع )با يك ضربه سريع ، دو ساق پايش را قطع كرد و عمرو ميان گرد و غبار به زمين افتاد. پيامبر(ص )بـه عـلى (ع ) فـرمـود: (بـا او حـيـله كـردى ؟) عـرض كـرد: (آرى يـا رسول الله .

جنگ ، خدعه است .).(579)

3 ـ پشتيبانى و تجهيزات

بـى گـمـان هيچ سپاهى بدون تجهيزات و همچنين پشتيبانى و تداركات قادر به ادامه حيات خود نـيـسـت و در مـقـابـله بـا دشـمن ناتوان است . از اين رو، قرآن با آيه اعدّوا ...(580) و فـرمـان بـه جـهاد مالى مسلمانان را به تهيه نيازمندى هاى خود از نيرو و سلاح و امر پشتيبانى فـرمـان مـى دهـد. هـمـچـنـيـن ، تـداركـات جـبـهه و كمك هاى مردمى و پشتيبانى نقش مهمى در روحيه رزمندگان و تداوم عمليات و پيروزى ها دارد.

ب ـ عوامل معنوى

عوامل معنوى به گونه اى در پيروزى و كاميابى ها نقش ايفا مى كنند، كه به علت حجم گسترده آن ها، تنها به برخى از آن ها اشاره مى كنيم :

1 ـ ايمان به خدا

پيامبر(ص )در تعريف ايمان مى فرمايد:

(اَلاْيمانُ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ، وَ قَوْلٌ بِاللِّسانِ وَ عَمَلٌ بالاَْركان .).(581)

ايمان به خداوند، شناخت قلبى و گفتار زبانى و كردار با اعضا و جوارح است .

ايـمـان به خداوند، بيش از هر چيز، ناراحتى ها را كاهش مى دهد، حركت ها را جهت مى بخشد، تلاش هـا را دو چـنـدان مـى كـنـد، دلهـره و نـگـرانى ها را برطرف مى سازد و به انسان آرامش خاطر مى بخشد.

ايـمـان بـه خـداونـد، سرچشمه توانايى ، قدرت ، پايمردى ، دليرى ، و اعتماد به نفس است و بزرگترين