امر دهم، يعنى توبه واستغفار را با شرحى كه گذشت دانستيم.
در اينجا لازم مىبينيم حقايقى را در خصوص استغفار براى سالكين الى الله تذكر و توضيح دهيم.
لازم است سالك به اين حقيقت خوب توجه كند كه باب استغفار بابى است كه خداى متعال آن را به روى دردمندان باز كرده است، دردمندانى كه در مراتب مختلف به گناهان و خطاها و قصورها و تقصيرات خويش در مقام عبوديت پى مىبرند و توبه مىكنند، وندامت جانسوزى وجودشان را فرا مىگيرد، و سخت به دنبال اين هستند كه چه كنند، و چه چارهاى دارند؟ دردمندانى كه آرزو مىكنند چه خوب مىشود كه گناهان و خطاهاى آنان را به حساب نياورند، و از آتش و عقوبات ديگر اخروى كه تصور آن اركان وجود انسان را متزلزل مىكند نجاتشان دهند. و بالاتر از همه، چه خوب است گناهان و جرايم آنان را ناديده بگيرند، و به آتش فراق و هجران كه نزد اهل فهم از آتش جهنم هم سختتر است عذابشان ندهند. و بالاخره، آرزو مىكنند به ندامت جانكاه و دل شكسته آنان نظر كنند و هر چه گناه و جرم است از ميان بردارند، تا آنان نيز همانند كسانى باشند كه گناه و خطا ندارند، و به جمع بندگانى راه يابند كه به سوى معبودشان مىشتابند، وبه وقت مردن به اميد وصل او مىميرند؛ ولا تموتن الا و أنتم مسلمون. [1] رأفت و رحمت حق به فرياد اين دردمندان رسيده، و نظر بر دل شكسته آنان كرده، و آرزوهاى آنان را بر آورده، و باب استغفار را بازكرده است كه استغفار كنيد و مشمول مغفرت شويد.
(حافظ)
باز كردن باب استغفار به روى گناهكاران نادم و خطا كاران تائب از جانب خداى متعال، در حقيقت اشارتى است به اينكه مىخواهيم بازگشت كنندگان صادق را بپذيريم.
از رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم نقل شده است كه فرمود:
[1]. سوره آل عمران، آيه 102.