معارف و معاریف

مصطفی حسینی دشتی

نسخه متنی -صفحه : 2570/ 1213
نمايش فراداده

از اتباع آن نكوهش شده است آنچنان كمبودى كه شما مى گوئيد هم وجود ندارد زيرا گرچه احكام معلومة

الصدور به قدر نياز در دسترس نيست ولى احكام معلومة الحجية و مظنوناتى كه حجيتشان از نظر شارع مقدس

تأييد و امضاء شده مانند خبر واحد معتبرالسند و ظاهر كتاب و اجماعات منقوله به قدر كافى در دسترس هست

، و به تعبير ديگر ظنون خاصه و مظنونات معتبره كه حجيتشان قطعى مى باشد به ظن عام نوبت نمى دهد . (كتب

اصوليه)

ظن در اتيان افعال ، مانند ظن به اين كه فلان نماز را ادا نموده باشد يا فلان دَين را پرداخته باشد ،

در حكم شك ومجراى اصل است.

ظن در ركعات نماز مانند ظن به اين كه اين ركعت ركعت چهارم نماز است ، در حكم يقين ميباشد.

ظِنانَة

تهمت.

ظِنب

بيخ وبن درخت.

ظُنبوب

كرانه پيشين ساق يا استخوان خشك ساق يا طرف استخوان ساق . ج : ظنابيب .

ظِنَّة

تهمت ، افتراء ، بهتان ، بدگمانى ، بدبينى . ج : ظِنَن . قال ابو الحسن الثالث (ع) لرجل وقد اكثر من

افراط الثناء عليه: «اقبل على شأنك ، فان كثرة الملق يهجم على الظنّة، واذا حللت من اخيك فى محل

الثقة فاعدل عن الملق الى حسن النيّة» . يعنى امام هادى (ع) به شخصى كه درباره آن حضرت چاپلوسى ميكرد

فرمود: بكار خويش بپرداز، كه تملق بيش از حدّ موجب بدگمانى وبدبينى ميشود، با دوست مورد اعتمادت

بجاى چابلوسى با حسن نيت برخورد نما.(بحار:73/295)

در مثل آمده: وقد يستفيد الظِنَّة المُتَنَصِّح. يعنى بسا شود كه نصيحتكار خيرخواه ، به بدخواهى

متهم گردد.

ظَواهِر

جِ ظاهرة ، مرتفعات . قريش الظواهر: آن قسمت از قبيله قريش كه در مرتفعات جبال مكه سكونت داشتند ، در

قبال قريش البطاح ، يعنى آن بخش كه در جلگه ودرّه مكه منزل گزيده بودند.

ظَهائِر

جِ ظهيرة وظَهارة.

ظَهار

ظاهر زمين سنگستان وسنگناك.

ظِهار

(اصطلاح فقهى) :زن خود را در زناشوئى پشت مادر خويش فرض نمودن ودر حرمت آميزش به وى تشبيه كردن. نوعى طلاق كه در

جاهليت معمول ومتداول بوده ، وچون شوى خطاب به همسر مىگفت: «انت علىّ كظهر امى يا أختى يا بنتى » آن

زن بر او حرام ابدى مىگشت ، ولى شرع اسلام بدادن كفاره ابديت حرمت را از ميان برده است.

كفاره آن عبارت است از آزاد نمودن يك برده واگر نتوانست دو ماه روزه واگر ميسر نبود شصت مسكين خوراك

دادن.