معارف و معاریف

مصطفی حسینی دشتی

نسخه متنی -صفحه : 2570/ 634
نمايش فراداده

و فرمود: يك حديث كه راستگوئى از راستگوئى فرا گيرد بهتر است از دنيا و آنچه در آنست.

پيغمبر (ص) فرمود: كسيكه يك حديث به امّت من رساند كه به آن حديث سنتى زنده گردد يا بدعتى بركنده شود او راست بهشت.

امام باقر (ع) در ذيل آيه (فبشّر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه) (آن بندگانم را مژده ده كه گفتار را مى شنوند و بهترش را پيروى ميكنند) فرمود: آنان كسانيند كه چون حديثى بشنوند آنرا چنانكه شنيده اند نقل كنند بى آنكه چيزى بر آن بيفزايند يا چيزى از آن بكاهند.

اميرالمؤمنين (ع) فرمود: چون حديثى را ميشنويد آنرا به آنكس نسبت دهيد كه از او شنيده ايد كه اگر راست بود بسود شما و اگر دروغ بود بعهده گوينده باشد. (بحار:2/ 144 ـ 161) امام باقر (ع) فرمود: آن دسته از ياران خود را بيشتر دوست دارم كه در نقل حديث محتاط تر و به رموز آن آگاهتر و در اسرار حديث از همه رازدارتر باشد...

امام باقر (ع) به جمعى از يارانش كه عازم بازگشت بعراق بودند فرمود: چون حديثى از ما بشما برسد اگر يكى يا دو شاهد از كتاب خدا بر آن يافتيد آنرا بپذيريد وگرنه نزد آن بايستيد و آنرا بخود ما برگردانيد تا حقيقت آن بر شما روشن شود...

عبدالاعلى گويد: شنيدم از امام صادق(ع) كه فرمود: سلام مرا به شيعيانم برسان و به آنها بگو: خدا رحمت كند بنده اى را كه دوستى و محبت مردم را بخود (و به مكتب خود) جلب كند، بمردم حديثى (از قول ما) بگوئيد كه دركش كنند و چيزى را كه براى آنها قابل درك نباشد از آنها پنهان داريد، سپس فرمود: بخدا قسم آنكه با ما سر جنگ و دشمنى دارد بر ما خطرناكتر نباشد از آنكه حديثى از ما نقل ميكند كه ما بنقل آن راضى نباشيم، و اگر شنيديد كسى چنين احاديثى را بمردم ميگويد زود بسراغش رفته و او را از اين كار بازداريد و اگر نپذيرفت كسى را بنزد وى بفرستيد كه سخن او را بپذيرد و چنانكه خود شما اگر حاجتى و كارى داشته باشيد سخت آنرا دنبال ميكنيد و بهر زبانى آن مرجع كارتان را راضى ميسازيد اين كار مرا نيز چنين سخت دنبال كنيد و اگر باز هم او دست از اين عمل ناروايش برنداشت حديثهاى او را بزير پاتان دفن كنيد و مگوئيد او چنين گفت و چنين گفت. (بحار:75 / 73 و 74) امام صادق (ع) فرمود: كسى كه حديثى از قول ما نقل كند روزى ما از او بازخواست خواهيم نمود كه اگر براستى از ما باشد آن حديث گفتار خدا و پيغمبر خواهد بود و اگر دروغ گفته باشد او بخدا و پيغمبر دروغ بسته، چه ما چون حديثى بگوئيم از قول فلان و فلان نميگوئيم، ما مستقيماً از خدا و پيغمبر حديث كنيم.

(بحار:7/159) امام صادق (ع) بياران خود فرمود: چون بحديثى برخورديد ميتوانيد آنرا بهر تعبير كه خواستيد بازگو كنيد.

داود بن فرقد گويد: به امام صادق (ع) عرض كردم: بسا سخنى از شما ميشنوم و ميخواهم آنرا چنانكه از شما شنيده ام نقل كنم ولى قهراً تغييرى در آن رخ ميدهد. فرمود: آيا عمداً تغيير ميدهى؟ گفتم: خير. فرمود:پس ميخواهى معنى و مضمون حديث را بازگو كنى؟ گفتم: آرى. فرمود: اشكالى ندارد. (بحار: 2 / 161) و آن حضرت بيكى از ياران خويش فرمود: اگر حديثى را بدانى و معانيش را درك نمائى به از آن بود كه هزار حديث نقل كنى. و در صورتى يكى از شما را ميتوان فقيه شمرد كه دقايق خفيّه حديث ما را درك نمايد زيرا كلمه اى از كلمات حديث ما را ميتوان بهفتاد وجه توجيه نمود كه ما بتوانيم از عهده همه آن وجوه برآئيم.

(بحار:2/184) به ثبوت رسيده كه عمر بن خطاب نهى كرده بود كه كسى از پيامبر (ص) حديث نقل نمايد، و ميگفت: اگر بحديث بپردازيد قرآن را رها سازيد. (سنن دارمى: 1 / 85، مستدرك الصحيحين: 1 / 102). به همين دليل عمر در عهد خلافت خويش عبدالله بن مسعود و ابو الدرداء و ابوذر (و يا ابو مسعود انصارى) را بجرم كثرت نقل حديث از پيامبر(ص) در مدينه زندانى كرد. (مستدرك:1/110، تذكرة الحافظ:1/7، مجمع الزوائد:1/149)

حديث اهلبيت

حديث يا احاديثى كه از ائمه اهلبيت، اوصياء پيغمبر اسلام صادر، و اكنون در دسترس مردم ميباشد، شيعه طبق مدارك خويش آن را حديث رسول (ص) ميداند، چه وجود آنها را امتداد مقام نبوت ميشناسد. به «غدير» و